در مقالۀ امروزمان می‌خواهیم کمی در زمان سفر کنیم. البته راه دوری نمی‌رویم، در این سفر به همین 10-12 سال پیش سری می‌زنیم و می‌بینیم که از آن زمان تا کنون جستجو با گوگل دچار چه دگرگونی‌هایی شده است. سپس با یکی از الگوریتم‌های گوگل به نام مرغ مگس خوار دیدار می‌کنیم و حسابی با او آشنا می‌شویم. در ادامه جناب مرغ مگس‌خوار همسفر ما شده و حرف‌هایی از علاقه‌اش به رفتار کاربران می‌گوید، نکاتی راجع به سئو را گوشزد می‌کند و آیندۀ جستجوها را به ما نشان می‌دهد. اگر اهل سفرهای شگفت‌انگیز هستید و می‌خواهید اطلاعات مفید و به‌دردبخوری گیرتان بیاید، کمربندهای ایمنی را محکم ببندید و با ما همراه شوید.

قدیم‌ها جستجو در گوگل به چه شکلی بود؟

موتور جستجوی گوگل

فکر می‌کنم حداقل یک بار در زندگی‌تان برای شما هم این اتفاق افتاده باشد که عبارتی را در گوگل جستجو کردید و بعد از مشاهدۀ صفحه نتایج با چهره‌ای پوکر فیس (Poker face) آن را بسته‌اید.

مثلاً در گوگل جستجو می‌کردیم آموزش شنا و می‌رسیدیم به صفحات اسپمی که در ردیف اول نتایج گوگل جا خوش کرده بودند. همان صفحاتی که هیچ محتوای به درد بخوری نداشتند و کافی بود دستمان به جایی بخورد تا هزار تا پنجرۀ تبلیغاتی نفرت‌انگیز باز شود. یادتان آمد؟ حالا شاید بپرسید چه اتفاقی افتاده بود که گوگل این صفحات را در نتایج اولیه خود نمایش می‌داد؟ قضیه از این قرار بود که این سایت‌ها با ساختن لینک‌های اسپم و ریختن کلمات کلیدی به صورت فله‌ای در سایتشان، گوگل را فریب می‌دادند و به جایگاه‌های بالا نفوذ می‌کردند.

اما... گوگل هم بیکار ننشست. گوگل با ارائه آپدیت‌ها و الگوریتم‌های جدیدش این سایت‌ها را جریمه و به مرور زمان از صحنۀ اینترنت محو کرد. پاندای گوگل اولین الگوریتمی بود که به بررسی محتوای صفحات پرداخت و کیفیت آن‌ها را سنجید. همین الان هم اگر سایتی از مطالب کپی استفاده کند خیلی زود مورد خشم پاندا قرار می‌گیرد و جریمه می‌شود. بعد از پاندا، الگوریتم دیگری به نام پنگوئن متولد شد و وظیفۀ آن مبارزه با سایت‌هایی است که از بک‌ لینک‌ سازی اسپم استفاده می‌کنند.

الگوریتم های گوگل

خب، کار ما امروز با الگوریتم مرغ مگس خوار گوگل است، اما اگر دوست دارید با دوستان دیگر، یعنی پاندا و پنگوئن هم آشنا شوید، مقاله‌های دیگر ما را در وبلاگ نوین بخوانید:

الگوریتم مرغ مگس خوار گوگل چیست؟

google hummingbird

کم کم گوگل به این نتیجه رسید که بهتر است به معنای کلمات و ارتباط آن‌ها با هم توجه عمیق‌تری نشان بدهد. چرا؟ چون گاهی تولیدکنندگان محتوا برای قرار گرفتن در نتایج اولیه گوگل مجبور بودند به شکل مکرر از کلمات کلیدی خاصی استفاده کنند. با این کار کیفیت مطالب پایین می‌آمد و سایت‌هایی که محتوای عالی تولید می‌کردند، نمی‌توانستند خوب دیده شوند. سرانجام...

در 20 آگوست سال 2013 گوگل الگوریتم دیگری را برای بهبود موتور جستجوی خود و تکمیل دو الگوریتم قبلی (پاندا و پنگوئن) معرفی کرد که مرغ مگس خوار یا Hummingbird نام گرفت.

دلیل اینکه نام مرغ مگس خوار برای این الگوریتم انتخاب شده، "سرعت و دقت" آن است. الگوریتم مرغ مگس خوار با دقت و سرعت بالایی کلمات را بررسی می‌کند و مترادف آن‌ها را تا حد زیادی می‌شناسد. مگس خوار در حالی که نزدیک‌ترین نتایج را به شما نشان می‌دهد، صفحاتی را هم که بیش از حد از کلمات کلیدی استفاده کرده‌اند و محتوای درست و حسابی ندارند جریمه می‌کند.

در واقع، هدف گوگل از ارائۀ الگوریتم مرغ مگس خوار این بود که هم نتایج واقعی‌تر و دقیق‌تری را به کاربران نمایش دهد و هم کاری کند که وبمسترها به تولید محتوای با کیفیت و ارزشمند توجه ویژه‌ای کنند.

پاپ آپ

بی زحمت یک کاری کنید. همین الان یک تب جدید در مرورگرتان باز کنید و عبارت "آموزش شنا" را جستجو کنید. چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟

اتفاقی که افتاده این است که الان دیگر با جستجوی آموزش شنا در گوگل، به صفحات زشتِ اسپم نمی‌رسید، بلکه در همان نتایج اولیه لیستی از ویدئوها، تصاویر آموزشی و آدرس مکان‌های مختلف برای آموزش شنا را مشاهده کنید؛ و این یعنی چه؟ یعنی گوگل حرف شما را عمیق‌تر از قبل می‌فهمد، می‌داند که به دنبال چه هستید و صفحاتی را نشان می‌دهد که نیازتان را برطرف کند.

البته فقط همین نیست، به لطف مرغ مگس خوار شما خیلی سریع‌تر از قبل به نتیجۀ دلخواهتان می‌رسید و پیشنهادات دیگری هم دریافت می‌کنید که به احتمال زیاد ذهن کنجکاوتان از دیدن آن‌ها خوشحال خواهد شد. برای مثال تصویر زیر را ببینید.

مرغ مگس خوار گوگل

اینجا من عبارت "سن محمد صلاح" را در گوگل جستجو کرده‌ام. همانطور که می‌بینید گوگل به سرعت و در همان بالای صفحه، نتیجۀ دقیق (26 years) را به من نشان داده است. علاوه بر این، اطلاعاتی را هم در سمت راست تصویر و پایین صفحه مشاهده می‌کنید که عبارتند از بیوگرافی کوتاه، اطلاعاتی در مورد خانواده، عملکرد او در جام جهانی، افتخارات و جوایز. این اطلاعات برای آن است که شاید من فقط دنبال سن نباشم و بخواهم اطلاعات دیگری هم دستگیرم شود. می‌بینید؟ گوگل فکر همه چیز را کرده!

دنبال یه کار پر درآمد از اینترنتی؟

تو دوره فرصت‌های اینترنتی بهترین راه رو بهت نشون میدیم!
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.
شروع می‌کنم
021-58438داخلی 1

الگوریتم مرغ مگس‌خوار گوگل چگونه کار می‌کند؟

همانطور که در بخش‌های قبلی هم اشاره کردم، این الگوریتم عزیز با مفهوم کلمات و هم معنی‌های آن‌ها هم کار دارد. می‌پرسید چطور؟

برای مثال شما جستجو می‌کنید "رستوران های آبادان" و مرغ مگس خوار سریع دست به کار می‌شود و کلمات دیگری را هم که از نظر معنایی به کلمات "رستوران ها" و "آبادان" نزدیکند در نظر می‌گیرد.

مثلاً برای رستوران کلمات "فست فود"، "غذا"، "غذای بیرون بر" و "رستوران های محلی" و برای کلمۀ آبادان، مناطق نزدیک آبادان مثل اروند و خرمشهر هم در نظر گرفته می‌شوند. با این کار شما می‌توانید نتایج مختلفی مانند بهترین رستوران‌های آبادان، در سفر به آبادان چی بخوریم؟ رستوران های خرمشهر و لیستی از این رستوران‌ها را در نقشه ببینید.

الگوریتم گوگل پنگوئن چیست و چگونه به سقوط رتبه گوگل منجر می‌شود؟حتما بخوانید: الگوریتم گوگل پنگوئن چیست و چگونه به سقوط رتبه گوگل منجر می‌شود؟

الگوریتم مرغ مگس خوار گوگل

قبلاً ممکن بود برای رسیدن به نتیجۀ دلخواهتان چند بار به شکل‌های مختلفی عبارت مورد نظرتان را جستجو کنید؛ اما الان مرغ مگس خوار با کمک گراف دانش گوگل و جستجوی معنایی (Semantic search) این کار را برای شما راحت کرده است. شاید بپرسید که گراف دانش و جستجوی معنایی دیگر چه هستند؟ نگران نباشید، در ادامۀ این مقاله جواب سوالتان را پیدا می‌کنید.

گراف دانش گوگل چیست؟

وقتی شما کلمه‌هایی را در گوگل جستجو می‌کنید، فقط به دنبال یک صفحۀ مشخص نیستید؛ شما در این جستجو به دنبال یک هدف هستید. اینجاست که گراف دانش به داد شما می‌رسد و احتمال رفتنتان به بیراهه‌ها را تا حد خیلی زیادی کم می‌کند.

گراف دانش گوگل یک سال قبل از الگوریتم مرغ مگس‌خوار شروع به کار کرد و هدف آن نشان دادن نتایج دقیق و مرتبط، دربارۀ افراد و مکان‌ها و هرآنچه که به آن‌ها مربوط می‌شد بود. این اطلاعات از سراسر اینترنت و سایت‌های معتبر (مثل ویکی‌پدیا و IMBD) جمع‌آوری می‌شوند.

مثلاً وقتی شما نام داوینچی را در گوگل جستجو می‌کنید، فقط به بیوگرافی داوینچی نمی‌رسید، شما در سمت راست صفحه نتایج دیگری را هم مشاهده می‌کنید. این اطلاعات می‌توانند تابلوهای معروف این هنرمند، سبک نقاشی، نقاشان هم دوره، نقاشان هم سبک و ... باشند.

گراف دانش

اما گوگل از کجا می‌فهمد که این اطلاعات خواستۀ شما را برطرف می‌کنند؟ در اینجا گوگل از یک امکان فوق‌العادۀ دیگر به نام جستجوی معنایی استفاده می‌کند.

جستجوی معنایی یا Semantic search چیست؟

جستجوی معنایی چیزی فراتر از یک جستجوی کلمه به کلمه است. در جستجوی معنایی دیگر تمرکز روی کلماتی نیست که شما جستجو می‌کنید، بلکه تمرکز روی معنا و مفهوم کلمات است.

در جستجوی معنایی، گوگل تاریخچۀ جستجوهای شما، محل زندگی و سایر اطلاعات مربوطه را جمع آوری می‌کند و با توجه به آن‌ها، بهترین نتایج را به شما نشان می‌دهد. به مثال زیر توجه کنید.

در این‌جا می‌خواهم دو نتیجۀ متفاوت، از دو جستجوی یکسان را به شما نشان بدهم. تصاویر زیر را ببینید.

تصویر اول: این تصویر مربوط به جستجوی من در مرورگر همیشگیم است که گوگل به تاریخچۀ آن دسترسی داشته و آن‌ها را ثبت کرده است.

جستجوی معنایی

تصویر دوم: این تصویر مربوط به اولین جستجوی من در یک مرورگر جدید است که گوگل هنوز سوابقی از آن را در اختیار ندارد. (منظورم از سوابق همین تاریخچۀ جستجوها یا History است. گوگل این اطلاعات را بر اساس IP کاربران مختلف برای خودش نگه می‌دارد و با توجه به آن‌ها رفتار شما را بررسی می‌کند.)

جستجوی معنایی

همانطور که می‌بینید، پیشنهاداتی که برای جستجوی اول (تصویر اولی) ارائه شده تا حد زیادی به شغل و علایق من نزدیک است و در مقابل، من هرگونه ارتباط با نتایج جستجوی دوم را تکذیب می‌کنم (!)

بله، این همان کاری است که در جستجوی معنایی انجام می‌شود. توصیه می‌کنم برای آشنایی بیشتر با مفهوم جذابِ جستجوی معنایی مقالۀ «جستجوی معنایی یا Semantic Search چیست و چه اهمیتی در سئوی سایت دارد؟» نوشتۀ همکار خوبم آقای علی بای را بخوانید.

خب حالا برگردیم سراغ دوست عزیزمان و ببینیم که جناب مگس خوار چه ارتباطی با رفتار کاربران دارد.

الگوریتم مرغ مگس خوار گوگل و ارتباط آن با رفتار کاربران

اول از همه باید این را بدانید که مرغ مگس خوار بیشتر به انسان‌ها اعتماد دارد، تا ربات‌های گوگل. یعنی چه؟ بگذارید با یک مثال ساده توضیح دهم.

آپدیت گورخر گوگل! چطور با zebra رفیق باشیم؟حتما بخوانید: آپدیت گورخر گوگل! چطور با zebra رفیق باشیم؟

وقتی کاربران عبارت "بازاریابی محتوا چیست" را در گوگل جستجو می‌کنند، به نتایج مختلفی برخورد می‌کنند. حال اگر تعداد کاربرانی که روی نتیجۀ چهارم کلیک می‌کنند بیشتر از تعداد کاربرانی باشد که روی نتیجۀ اول کلیک می‌کنند، پس از مدتی جایگاه نتیجه چهارم ارتقا پیدا می‌کند و در مقابل جایگاه نتیجه اول پایین‌تر می‌رود. این یعنی مرغ مگس خوار گوگل رفتار کاربران را تحلیل می‌کند و به آن‌ها اعتماد می‌کند. پس سعی کنید هنگام تولید محتوا، در کنار الگوریتم‌ها و ربات‌های مختلف گوگل، مخاطبانتان را هم به طور جدی در نظر بگیرید و ببینید که به چه چیزهایی توجه بیشتری نشان می‌دهند. البته فقط تعداد کلیک‌ها نیست که تعیین کننده است؛ عوامل مختلفی مثل نرخ پرش، میزان گردش در سایت، محبوبیت در شبکه‌های اجتماعی و ... هم در سنجش میزان محبوبیت شما نزد کاربران دخیلند.

الگوریتم مرغ مگس خوار روی سئوی سایت تاثیر دارد یا نه؟

خب همانطور که گفتیم، الگوریتم مرغ مگس‌خوار به مفهوم و کیفیت محتوایی که تولید کرده‌اید و این‌که چه‌قدر مورد توجه کاربران بوده توجه ویژه‌ای دارد. پس صد در صد روی سئوی سایت هم تاثیر می‌گذارد. در ادامه چند نکتۀ مهم را به شما می‌گویم که اگر آن‌ها را رعایت کنید تاثیر بسیار خوبی در سئوی سایتتان دارد و رضایت خاطر مرغ مگس خوار سختگیرمان را هم جلب می‌کند.

  1. تمام کلمات کلیدی را بهینه کنید

کلمات کلیدیاولین کاری که باید بکنیم این است که کلمات کلیدی استفاده شده در متنمان را بهینه سازی کنیم. یعنی چه؟ یعنی اینکه لازم نیست متن‌مان را با یک کلمۀ کلیدی خاص خفه کنیم، بلکه باید از کلمات هم‌معنی و عبارات طولانی هم به عنوان کلمات کلیدی استفاده کنیم. مثلاً وقتی کلمه کلیدی اصلی مطلب‌مان راه اندازی فروشگاه اینترنتی است، در بخش‌های مختلف متنمان می‌توانیم این کلمات و عبارات را استفاده کنیم: ساخت فروشگاه اینترنتی، ایجاد فروشگاه اینترنتی، چگونه فروشگاه اینترنتی بسازیم، نحوه ایجاد فروشگاه اینترنتی، آموزش ساخت فروشگاه اینترنتی و ... .

فراموش نکنید: وب‌سایت‌هایی که فقط از کلمات کلیدی، آن به شکل بی فایده در متنشان استفاه می‌کنند و هیچ توجهی به کیفیت محتوای تولیدی ندارند، هدف جریمۀ مرغ مگس خوار قرار می‌گیرند.

با این حرف‌ها می‌توان نتیجه گرفت که، مرغ مگس خوار دوست خوبی برای سئوکاران کلاه سفید است و کابوسی بد برای سئوکارهای کلاه سیاه است!

برای اینکه با سئوی کلاه سفید، کلاه سیاه و کلاه خاکستری بیشتر آشنا شوید، می‌توانید مقالۀ «سئو چیست و چرا اهمیّت دارد؟» را در وبلاگ پرتال بخوانید.

  1. بهینه سازی انکر تکست‌ها هم فراموش نشود

انکر تکستشاید بپرسید که انکر تکست چیست؟ انکر تکست قسمتی از یک لینک است که کاربر آن را مشاهده می‌کند و قادر است بر روی آن کلیک کند. مثلاً همین نوشتۀ آبی رنگ که در جملۀ اول این پاراگراف می‌بینید همان انکر تکست، عنوان لینک یا نام لینک است که با کلیک روی آن می‌توانید در صفحه‌ای دیگر راهنمای کامل انکر تکست را بخوانید.

حالا منظور از بهینه سازی انکر تکست‌ها چیست؟ منظور این است که انکر تکست ها را طوری انتخاب کنید که با کلمات کلیدی و محتوای کلی ساییتان همسو باشند. به عبارت دیگر، ربط انکرتکست به محتوا را فدای جذابیت آن نکنید! هر چقدر هم که عنوان لینک شما جذاب باشد، در صورتی که با محتوای صفحه ارتباطی نداشته باشد، از نظر گوگل بی معنی تلقی شده و تمام زحماتتان به باد میرود. اگر احساس میکنید انکر تسکتهای لینکهای داخلی و خارجی وب‌سایتتان نیاز به بهینه‌سازی دارند اقدامات زیر را انجام دهید:

  • لیستی از بک لینک های خارجی سایتتان تهیه کنید.
  • لیستی از لینک های داخلی سایتتان تهیه کنید.
  • تمامی این لینک‌ها را بازنگری کنید و ببینید که مناسب محتوای صفحۀ مقصد هستند یا نه.
  • حتماً از کلمات کلیدی هم در انکر تکست استفاده کنید.

البته اگر بخواهید اطلاعات کامل‌تری در مورد انکر تکست به دست آورید، من دو مقالۀ زیر را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنم:

  1. مقاله‌هایی با تعداد کاراکترهای متنوع تولید کنید

طول مقاله وبلاگاین درست است که مقاله‌های طولانی و جامع برای سئو و اعتبار وب‌سایت شما عالی هستند و خوانندگان زیادی هم هستند که عاشق این توضیحاتند، اما گاهی هم این مقاله‌ها ممکن است برای برخی خوانندگان خسته کننده‌ و حوصله بر باشند. پس یک کاری کنید، بعضی اوقات مقالات خلاصه‌ای هم برای کابران کم حوصله تولید کنید و آن را بین مقالات جامعتان پخش کنید.

  1. محتوای تصویری را چاشنی پست‌هایتان کنید

کدهای اسکیمااینفوگرافی‌ها، ویدئو و حتی بخش‌های ساده‌ای مثل گراف، جدول، نمودار، کمیک، آیکون و ... چاشنی پست‌های سایت شما هستند. این عناصر وقتی در میان متن‌های طولانی به‌کار می‌روند، جذابیت آن را چند برابر می‌کنند و به کاربر کمک می‌کنند که با علاقۀ بیشتری متن را دنبال کند. پس هرگز از این بخش مهم غافل نشوید!

  1. از کدهای نشانه‌گذاری Schema استفاده کنید

احتمالاً اول می‌خواهید بدانید که اسکیما یا Schema چیست؟ خب اینجا کمی بحث تخصصی‌تر می‌شود؛ منظور از اسکیما، نشانه‌هایی است که برای راحتی کار موتورهای جستجو، در سایتمان قرار می‌دهیم. تصویر زیر را ببینید.

مثال schema

در این‌جا من نام یک فیلم مورد علاقه‌ام را جستجو کرده‌ام. در سمت راست تصویر اطلاعاتی مانند امتیاز فیلم از نظر کاربران، کارگردان، سال تولید، موسیقی و ... را مشاهده می‌کنید. این اطلاعات به سایت‌های مختلفی مثل ویکی پدیا، نیویورک تایمز و IMDb لینک دارند. گوگل این اطلاعات را چگونه پیدا می‌کند و به آن‌ها لینک می‌دهد؟ این اطلاعات توسط گراف دانش گوگل، و با استفاده از کدهای اسکیما اینجا جمع شده‌اند. برای درک بهتر، دو تصویر بعدی را خوب نگاه کنید.

الگوریتم پنگوئن گوگل بروزرسانی شد!حتما بخوانید: الگوریتم پنگوئن گوگل بروزرسانی شد!

کد اسکیما

کد اسکیما

در تصاویر بالا دو نمونه از کدهای اسکیما را مشاهده می‌کنید. در تصویر اول، IMDb با کدی که مشاهده می‌کنید، به گوگل کمک می‌کند که بفهمد این بخش سایتِ من دربارۀ فیلم است.

در تصویر دوم که از همین سایت گرفته شده، به گوگل اعلام کرده‌اند که این بخش، امتیاز کلی فیلم را نشان می‌دهد. خب، حالا برگردید و به تصویر اولی نگاه کنید (یا اینکه خودتان PK را در گوگل جستجو کنید)، مشاهده می‌کنید در بخشی که امتیاز کلی فیلم نشان داده شده، لینکی به سایت IMDb وجود دارد.

با مراجعه به سایت schema.org می‌توانید با انواع کدهای مختلف اسکیما آشنا شوید و از آن‌ها در بخش‌های مختلف سایتتان، مثل بیوگرافی، ویدئو، تصویر، فیلم و ... استفاده کنید.

با انجام این کارها در کنار تولید محتوای ارزشمند خیالتان از بابت گرفتار نشدن در دام جریمه‌های گوگل راحت خواهد بود. نظرتان چیست که یه قدم فراتر از زمان حال بگذاریم و ببینیم که آیندۀ مرغ مگس خوار گوگل چگونه خواهد بود؟

آیندۀ جستجوها در اینترنت؛ با حضور افتخاری مرغ مگس خوار

گوگل در سال 1394 جستجوی صوتی خود را برای زبان فارسی فعال کرد و از آن زمان تا کنون مدام در حال بهبود و توسعۀ آن بوده و تمرکزش را بر روی فراگیری زبانه محاوره‌ای هم قرار داده است. اما این چه ربطی به مرغ مگس‌خوار دارد؟ از آن جایی که درک جملات مختلف و برداشت درست از مفهوم آن‌ها لازمۀ جستجوی صوتی است، پس می‌توان گفت که در آینده مرغ مگس خوار سختگیری بیشتری به خرج خواهد داد. همین الان هم گوگل یک کامپیوتر پوشیدنی به شکل عینک طراحی کرده که با فرمان‌های صوتی شما کار می‌کند و هر چیزی که بخواهید در کمتر از چند ثانیه جلوی چشمانتان نمایش داده می‌شود.

آیندۀ سئو

این عینک به اینترنت متصل می‌شود و از طریق آن به جستجو در اینترنت می‌پردازد و همۀ این‌ها با دستور صوتی شما و جلوی چشمانتان انجام می‌شود. مثلاً اگر از عینکتان درخواست کنید که سینوس 75 درجه را محاسبه کند، در کثری از ثانیه با کمک جستجوی معنایی و گراف جستجو که هر دوی آن‌ها دو بال مرغ مگس خوار هستند، جواب را به شما نشان می‌دهد.

همه‌گیر شدن این عینک‌ها و ابزارهای دیگری که با اینترنت و محتوا سروکار دارند اصلاً دور نیست، پس از همین امروز فکری به حال آن بکنید و خودتان را برای یک آیندۀ پرچالش و در عین حال پرفرصت‌ آماده کنید.

جمع بندی

امیدوارم که در سفر خیالی امروز بهتان خوش گذشته باشد. در این سفر که با همراهی گوگل و الگوریتم مرغ مگسخوار آن برگزار شد، به دوران ماقبلِ تاریخِ جستجوهای با معنی رفتیم، با جستجوی معنایی گوگل آشنا شدیم و گراف دانش شگفت‌انگیز آن را از نزدیک دیدیم. سپس یک قدم فراتر گذاشته و وارد آینده‌ای نه چندان دور شدیم. با دیدن آینده احتمالاً کمی دلهره به شما دست داده و نگران آن شدید. اما جای هیچ نگرانی نیست؛ کمربندهای ایمنی را باز کنید و از همین امروز تلاش کنید تمام آنچه که از این مقاله فهمیدید در کسب و کار اینترنتی‌تان پیاده کنید. آینده متعلق به کسانی است که از همین امروز برای ایجاد ارزش در دنیای وب تلاش کنند. با این موضوع موافقید؟ اگر دوست داشتید می‌توانیم در بخش نظرات، در این باره گپ و گفتی داشته باشیم :)

در ضمن در ادامۀ این راه، ما باز هم همراه شماییم و تمام اطلاعاتمان را در اختیارتان می‌گذاریم. احیاناً اگر جایی را خوب متوجه نشدید و یا سوالی داشتید حتماً در بخش نظرات مطرح کنید. تا سفری دیگر بدرود.