اگر در چند وقت گذشته عبارت بازاریابی محتوا یا تولید محتوا به گوش شما نخورده باشد، احتمالاً برای این بوده که در محل کار خود حضور نداشتید و به تعطیلات رفته بودید. چرا که امروزه دیگر هر کسب و کار آنلاین (و آفلاینی) درباره بازاریابی محتوا صحبت میکند. اما استراتژی محتوا چطور؟ آیا تا به حال این کلمه به گوشتان خورده است؟ آیا هیچ ایدهای دارید که استراتژی محتوا به چه معناست؟
در دنیای بازاریابی اینترنتی، عبارت بازارایابی محتوا به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از عبارات پر مصرف است. البته هیچ شکی هم نیست که بازاریابی محتوا امری بسیار مهم و ضروری برای هر کسب و کار اینترنتی است و تمامی اقداماتی که یک کسب و کار آنلاین در این راستا انجام میدهد تاثیرگذار خواهد بود. اما عبارت استراتژی محتوا نیز به اندازۀ بازاریابی محتوا مهم است، با اینحال کمتر کسی به آن اشاره میکند.
اکنون ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که مگر استراتژی محتوا همان بازاریابی محتوا نیست؟ جواب سریع به سوال شما این است: خیر! استراتژی محتوا یک عبارت بسیار فراگیر است و موارد بسیار زیادی را شامل میشود. در حالی که بازاریابی محتوا تنها بر روی یک قسمت از استراتژی محتوا تاکید دارد.
درک تفاوت بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا و همچنین چگونگی کارکرد این دو در کنار یکدیگر، از بنیادیترین نیازها برای موفقیت تجارت آنلاین شماست. پس در این مقاله میخواهیم تفاوتهای میان این دو عبارت را جستجو کنیم و در عین حال رابطه میان آنها را توضیح دهیم.
استراتژی محتوا چیست؟
با یک جستجوی ساده در وب سایت ویکیپدیا به تعریفی ساده از استراتژی محتوا می رسیم: «برنامه ریزی، توسعه و مدیریت محتوا-چه به صورت نوشتار و چه در رسانههای دیگر». به عبارت دیگر میتوان گفت که استفادۀ درست از محتوا در قسمتها و ابعاد مختلف یک تجارت را استراتژی محتوا میگویند.
استراتژی محتوا اشاره به فرآیند تولید، ذخیره و توزیع محتوا طبق برنامهای سازمانیافته، حول محوری مشخص و برای مخاطبانی از قبل تعیین شده است. موفقیت این فرآیند باید در تمام چرخۀ عمر محتوا، بر اساس شاخصهای شفافِ عددی اندازهگیری شود. استراتژی محتوا شما باید هویّت محتوا از لحاظ ساختار و سبک را مشخص نماید و چارچوبهای محتوا را برای کلیۀ دپارتمانهای شرکت تعیین نماید.
برای اینکه مفهوم استراتژی محتوا را به درستی درک کنیم، بیایید فرض کنیم که میخواهیم یک خانه بسازیم. برای ساخت خانه، ابتدا به طرح و نقشه نیاز داریم. نقشههای ساختمانی، طرحهایی پر جزئیات هستند که تمام ابعاد و زوایای ساخت یک خانه را پیش از آنکه پیریزی و عملیات ساخت و ساز آغاز شود، به ما نشان میدهند. این طرحها و نقشهها، اندازههای دقیق، مکان لولهکشیها و سیمکشیها، حتی محل دقیق نورگیری اتاقها، در و پنچرهها را به ما نشان میدهند.
می توان گفت، استراتژی محتوا در حقیقت معادل همین طرحها و نقشهها در زمینه تولید محتوای یک تجارت است و نشان میدهد که چگونه باید از محتوا برای رسیدن به اهداف تجاری استفاده نمود.
استراتژی محتوا چه مواردی را شامل میشود؟
یک استراتژی محتوایِ خوب و دقیق به تمام سوالات مرتبط با استفاده از محتوا پاسخ میدهد. سوالاتی از قبیل:
- چرا محتوای فعلی باید منتشر شود؟
- با انتشار این محتوا به کدام سمت میرویم؟
- این محتوا چه زمانی باید به مخاطبان نشان داده شود؟
- مشتریان ما چه کسانی هستند؟
- از این محتوا انتظار چه واکنش هایی را داریم؟
- پس از انتشار این محتوا، چه کاری باید انجام دهیم؟
هنگامی که شما پاسخ برخی از این سوالات را پیدا کردید، زمان آن است که برای سوالات مهمتری نیز پاسخ بیابید:
- مخاطبین شما به چه نوع محتوایی نیاز دارند یا چه نوع محتوایی را از شما انتظار دارند؟
- چه کسی محتوای شما را ایجاد و منتشر میکند؟
- هرچند وقت یکبار محتوای جدید تولید میشود؟
- بازخورد مخاطبان نسبت به محتوای شما چیست؟
پرسش هایی که در این مقاله فهرست شده اند، موارد مهمی هستند که در هنگام تدوین استراتژی محتوا باید در نظر گرفته شوند. این روند نیازمندِ وقت گذاشتن، تحقیق، تفکر و برنامهریزی دقیق است. با ایجاد یک استراتژی محتوای دقیق و عالی، خواهید دانست که چگونه باید از محتوا برای رسیدن به اهداف تجاری خود استفاده نمایید.
همچنین بسیار مهم است که استراتژی محتوای خود را در بازههای زمانی مشخص به روز کنید. درست است که تغییر ندادن استراتژی محتوا در وقت شما صرفهجویی میکند، اما اینکار در طولانی مدت تجارت شما را به خطر می اندازد. چرا که نیازها و خواستههای مخاطبان شما مرتباً در حال تغییر است. بنابراین پیشنهاد میکنیم هر سال استراتژی محتوای خود را تغییر دهید و در صورت نیاز حتی محتواهای خود را نیز بروز کنید.
بازاریابی محتوا چیست؟
در طرف دیگر معادله، بازاریابی محتوا قرار دارد. بازاریابی محتوا در واقع راهکاری برای جذب مشتری و فروش محصولات از طریق ایجاد محتوای ارزشمند، مفهوم و مرتبط میباشد. میتوان گفت که بازاریابی محتوا در اصل ترکیبی از تکنیکهای فروش محصول و بازاریابی سنتی است.
حتما بخوانید: استراتژی محتوا چیست؟بازاریابی محتوا باید به گونهای باشد که مخاطبان متوجه این نکته نباشند که شما در تلاشید محصولات خود را به آنها بفروشید و تصور کنند که تنها برای بالا بردن سطح اطلاعات و آگاهی آنان این محتوا را در اختیار آنها قرار دادهاید. در بازاریابی محتوا، شما مخاطبانی که می خواهید محتوایتان را برایشان منتشر کنید را مشخص میکنید و با انتشار محتوای مناسب (محتوایی که فکر می کنید بر روی رفتار آنها تاثیر میگذارد)، آنها را به سمت کسب و کار خود جذب میکنید.
بازاریابی محتوا معمولاً به شکل نوشتار در وبلاگ، اخبار تحلیلی، مقالات آموزشی، بازاریابی شبکههای اجتماعی، ویدیو، اینفوگرافیک، مطالعۀ موردی، روابط عمومی، ملاقات حضوری با مشتریان، سئو و ... پیاده میشود. بازاریابی محتوا باید به گونهای باشد که باعث حفظ مشتریان فعلی و بدست آوردن مشتریان جدید شود.
(اگر میخواهید بازاریابی محتوا را به طور کامل یاد بگیرید، میتوانید در دوره حرفهای آموزش بازاریابی محتوا شرکت کنید؛ صفر تا صد این نوع بازاریابی به شما آموزش داده میشود و شما میتوانید مدیریت محتوای یک کسب و کار را در دست بگیرید)
پیشنهاد میکنیم که حتماً ویدیو زیر را ببینید و داستان کسبوکاری که با بازاریابی محتوا نجات پیدا کرد را بشنوید:
تفاوت استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا چیست؟
حال به سوال اساسی میرسیم، تفاوت بین بازاریابی و استراتژی محتوا چیست؟ بازاریابی محتوا در واقع ضمیمه ای بر استراتژی محتوای کلیِ شماست و تنها بروی خلق، اندازهگیری و انتشار مطالب جذاب و مفید برای مخاطبان تمرکز دارد. در واقع بازاریابی محتوا دقیقاً «دلایل و چراهای» خرید / مشارکت مشتریان شما را هدف میگیرد.
اما بازاریابی محتوا تنها زمانی میتواند به بالاترین حد تاثیرگذاری خود برسد که شما یک استراتژی محتوای قدرتمند برای آن پایهگذاری کنید. به عبارت دیگر، استراتژی محتوا با «چگونگی» استفاده از محتوا ارتباط دارد و به شما میگوید که «کجا» از «چه چیز» استفاده نمایید.
بیایید به مثالِ طراحی نقشۀ ساختمانی برگردیم. مطمئناً شما میدانید که بدون پی ریزی و ایجاد فونداسیون، نمیتوان برای یک ساختمان سقف یا دیوار ساخت. این قانون در بازاریابی محتوا نیز صدق میکند. بازاریابی محتوا زمانی نتیجه میدهد که استراتژی محتوای مناسبی برای آن پایهریزی شده باشد. این پایه و اساس کمک میکند تا برندسازی، پیامرسانی و تقریباً تمام زوایای بازاریابی محتوا را با توجه به اهداف شرکت خود تنظیم نمایید.
تفاوت بازاریابی محتوا با تبلیغات در چیست؟
بازاریابی محتوا نسبت به تبلیغات دو تفاوت عمده دارد. اولین تفاوت این است که در بازاریابی محتوا، محتوا در رسانههای تحت مالکیت شما منتشر میشود که همان وبلاگ، شبکه های اجتماعی شما و ... هستند. اما اگر این محتوا در رسانههای خریداری شده منتشر گردد، به آن تبلیغات گفته می شود.
تفاوت دوم این است که بازاریابی محتوا یک راهکار برای بازاریابی داخلی و استراتژی جذبکننده است و نه بازاریابی خارجی و استراتژی تهاجمی! بازاریابی محتوا هیچ مزاحمتی برای خواننده ایجاد نمیکند. بلکه برای او مفید هم هست و پاسخ سوالات او را میدهد. پس با بازاریابی محتوا، نه تنها شما مخل آسایش کاربران نمیشوید، که مشتریان واقعی خود را هم پیدا خواهید کرد.
هزینه بازاریابی محتوا در مقایسه با هزینه تبلیغات
بازاریابی محتوا در مقایسه با تبلیغات بسیار زمانبر و پرهزینه است. با اینحال در طولانیمدت بازدهی بهتری دارد.
زمانی بود که تبلیغات میتوانستند، هرچند برای کوتاه مدت، کفۀ ترازوی رقابت را به نفع یک شرکت پائین آورند. اما امروزه که انسان تحت هجوم تبلیغات گسترده از رسانههای مختلف است، موفقیت یک تجارت در گرو بازاریابی محتوا قرار دارد. امروزه دیگر تبلیغات فقط برای جذب کوتاهمدت مشتریان و گاهی صرفاً جهت همپایی با رقبا کاربرد دارند. چرا؟ موضوع را از نگاه مخاطبان ببینید. آنها دوست ندارند تبلیغات بیربط به آنها نمایش داده شود و دیگر چندان بازخورد مثبتی نسبت به این تبلیغات مزاحم ندارند. این یعنی هزینه تبلیغات موفق نیز نسبت به گذشته افزایش یافته است. پس در بلندمدت، هزینههای بازاریابی محتوا به مراتب کمتر از هزینههای تبلیغات خواهد بود.
با این حساب باید حرف اول خود را کمی عوض کنیم: بازاریابی محتوا در مقایسه با تبلیغات بسیار زمانبر است. اما بازدهی بهتری هم دارد.
اجازه ندهید تنبلی مانع پیشرفت شما شود!
متاسفانه، به علت آنکه ایجاد استراتژی محتوا، امری زمانبر و دشوار است، افراد بسیاری آن را نادیده میگیرند و مستقیماً به سراغ بازاریابی محتوا میروند. شکی هم نیست که بازاریابی محتوا به این شیوه میتواند موفقیتهایی پراکنده را برای شما به ارمغان آورد. اما با این رویکرد نمیتوانید از نهایت پتانسیلهای کسب و کار خود بهره ببرید. کار بروی بازاریابی محتوا بدون استراتژی محتوا مثل آن است که شما بدون هیچ هدفی در هر سو حرکت بکنید. در نهایت هم به هیچجا راه نخواهید برد.
من شک ندارم که افزودن یک مطلب در وبلاگ میتواند برای هر کسی وسوسهبرانگیز باشد. چون این حس را به ما میدهد که مفید هستیم. هر چه نباشد ما یک محتوای جدید را بر روی اینترنت اضافه کردهایم؛ اما خواهشاً فقط به خاطر اینکه محتوا تولید کرده باشید، محتوا تولید نکنید. همیشه محتوایی تولید کنید که هدف دارد. محتوایی که بر اساس اهداف شرکت شما شکل گرفته و تمام زوایای آن محاسبه شده است. و همانطور که گفتیم این امر میتواند با ایجاد استراتژی محتوای خوب محقق شود. با ایجاد استراتژی محتوا شما میتوانید کسب و کار خود را به بالاترین حد ممکن از سود برسانید.
نتیجه گیری
همانطور که گفتیم، یک استراتژی محتوای محکم و یکپارچه (به همراه بازاریابی محتوای ارزشمند) میتواند در گسترش تجارت شما نقشی تعیینکننده داشته باشد؛ پس بهتر است مطمئن شوید که استراتژی محتوای شما پیش از اجرای بازاریابی محتوا، به خوبی پایه گذاری شده باشد.
از همین امروز شروع به برنامه ریزی و تدوین استراتژی محتوا برای خود کنید. نتیجه داشتن محتواهای هدفمند و نتایج قابل اندازهگیری خواهد بود. من شک ندارم که شما با مشاهده نتایج بازاریابی محتوای خود، با پشتوانه استراتژی محتوا، شگفتزده خواهید شد.
دنبال متخصص دیجیتال مارکتینگی؟
بهترین متخصصها رو در تمام زمینهها از بین دانشجوهای نوین استخدام کن.
همراه با رزومه، اطلاعات
تماس و نمونهکار
اسماعیل افتخاری
بسیار عالی و کامل بود
هادی عظیمی
سلام خوب بود مچکرم
احسان کریمی
سلام
ممنون از مقاله خوبتون.
و یک سوال؛
تفاوت بازاریابی محتوا با تولید محتوا چیه؟ آیا با هم تفاوتی دارند؟
حامد رضوی
سلام وقت شما هم بخیر،
اینطور بگم که تولید یعنی ما همین مقاله ای که مطالعه کردید رو نوشتیم، بازاریابی یعنی کاری کردیم که شما این مقاله رو پیدا کردید (مثلا با جستجو در گوگل) که در نتیجه موجب جلب اعتماد شما به نوین میشه و حتی میتونه شما رو به فروش محصولات ما یا استفاده از خدماتمون ترغیب کنه، البته این مثال کاملی نیست، اما میتونه دید کلی بده.
یعقوب دلیجه
ای کاش به جای بازاریابی محتوا از عبارت درستتر بازاریابی محتوایی استفاده میکردید. و ای کاش به جای این تعریف استراتژی محتوا” برنامه ریزی، توسعه و مدیریت محتوا-چه به صورت نوشتار و چه در رسانههای دیگر” کمی به ساختار جمله دقت بیشتری میشد. “چه در رسانههای دیگر” تبدیل میشد به “چه به صورت فرمتهای محتوایی دیگر” یا اگر بخواهیم فارسیتر بنویسیم، “برنامه ریزی، توسعه و دیریت انواع اشکال محتوا”
بازاریابی محتوا مرا یاد بازاریابی برای فروش محصولات صرفا محتوایی و دیجیتال میاندازد. اما بازاریابی محتوایی به روش بازاریابی محتوا محور تاکید دارد.
ممنون از تیم نوین.
حسین بابائی
سلام آقای دلیجه
این بحث که بازاریابی محتوا معادل خوبی برای «Content Marketing» هست یا نه هیچ کمکی نمیکنه و تاثیری هم در فرایندها نداره. چه زمانی که بخواهیم محصولی محتوایی بفروشیم و چه زمانی که بخواهیم از محتوا برای فروش محصولی فیزیکی و … استفاده کنیم، در هر دو حالت ما بازارابی محتوا انجام میدیم پس از نظر ما تفاوتی وجود نداره. مجلهای مثل دیجیاتو، آکادمی نوین یا فروشگاهی اینترنتی مثل دیجی کالا همه از یک مدل بازاریابی محتوا در حال استفاده هستند. پس تفاوت اصلی در محصول و نوع درآمد است. این بحث و دستهبندی هم هیچ کمکی به بهبود فرایندها نمیدهد.
درباره اشتباهات جملهبندی هم بله کاملاً درسته و باید اصلاح بشه. این مقاله قدیمی هست و باید به روزرسانی بشه.
ممنونیم
احمد
سلام
ممنون بابت مقاله های عالی تون که با عشق و علاقه تهیه و منتشر میکنین.
بهروز
بهترین راهکار ایجاد تولید محتوای ارزشمند داشتن یک استراتژی قدرتمند است و بعد از اجرای آن گرفتن بازخورد نتایج فوق العاده ای میدهد. بهترین مقاله ایی بود که خواندم. ممنون
سمیرا سرباز
به نظر درستتره که بگیم بهترین کار برای نتیجه گرفتن از بازاریابی محتوا، اینه که با یک استراتژی مشخص و فکر شده پیش بریم 🙂
لطف دارید آقای بهروز، سلامت باشید 🙂
میلاد
خیلی خلاصه تر اگر بخواهیم بگوییم استراتژی محتوا همان برنامه ریزی است و در بازاریابی محتوا شما این برنامه ریزی را به عمل تبدیل میکنید.در استراتژی ما کار عملی انجام نمیدهیم فقط برنامه ریزی میکنیم اما در بازاریابی برنامه ریزی از قبل تعیین شده است و ما باید آن را اجرا کنیم
رامین محمودی
البته باید گفت که این دو تا مکمل هم دیگه اند و روند خطی ندارند. در بازاریابی محتوا، استراتژی اجرا میشه. در مرحله بعد نحوۀ اجرا و رفتار مشتری نسبت به محتوا باید بررسی بشه تا در صورت نیاز استراتژی محتوا از نو تعریف بشه.