اگر قصد دارید در کنار تحصیل یا در تایمهای اضافه کاریتان کسب و کاری را شروع کنید و درآمدی داشته باشید، این مقاله دقیقاً برای شما نوشته شده.
اگر شخصیتی مدیر و ریسک پذیر دارید و فکر میکنید برای زندگی کارمندی ساخته نشدهاید، این نوشته به شما کمک میکند مشغول هر فعالیتی که هستید، در کنارش از خانه کاری را که همیشه آرزویش را داشتید برای خودتان راه اندازی کنید. سپس زمانی که کسب و کارتان رشد کرد، بتوانید روی آن به عنوان شغل اصلی حساب کنید.
من در این مقاله سعی کردهام صفر تا صد مراحل راه اندازی یک کسب و کار خانگی را از ابتداییترین مراحل، یعنی پیدا کردن ایدههای سودآور، تا اجرای آن بررسی کنم و برای هر مرحله از آن راهکارهای عملی ارائه دهم.
منظور من از راهکارهای عملی این است که مسائل مطرح شده در این نوشته طوری بیان شدهاند تا قصد راه اندازی هر کاری را که داشته باشید، از آنها استفاده کنید. فرقی هم نمیکند کارتان به سادگی ساخت یک پیج فروش کاکتوس در اینستاگرام باشد یا به بزرگی ایجاد یک امپراتوری در دنیا مثل اپل.
پس از پایان خواندن این مقاله متوجه میشوید چطور بدون صرف هزینه زیاد، از طریق علایقتان به پول برسید.
نوشتن این مقاله حاصل تجربه، تحقیق و مطالعه بیش از دو سال است. خود من الان که مشغول نوشتن هستم، برگه استعفایم از شرکت را آماده کردهام و قصد راه اندازی کسب و کارم را دارم. و خودم از همه این روشها استفاده خواهم کرد. (البته لازم است بگویم در حال حاضر در نوین به صورت فریلنسر فعالیت دارم و جای دیگر مشغول به کار هستم)
من برای نوشتن این مطالب زندگی کاری بسیاری از مدیران و رهبران موفق جهان را خواندهام و تجربیات و رازهای موفقیت آنها را برایتان آماده کردهام. اگر موافق باشید در ابتدا با داستان زندگی یکی از همین افراد شروع کنیم.
داستان موفقیت کسب و کار خانگی یک فرد بیخانمان!
اگر از آدمها بپرسید چرا قادر نیستند کاری را انجام دهند، همیشه پاسخی آماده از آستینشان در میآوردند. راه شکستن این حلقه این است که بگویید اگر میتوانستید آن کار را انجام دهید چه میشد؟
یکی از دلایل عدم موفقیت مردم در زندگی این است که رمز موفقیت در انجام کارها دشوار است و بیان هدف هم برایشان کار سختی است. برای آنها طفره رفتن از انجام کارها سادهتر است و به جای برنامهریزی برای زندگی به این می اندیشند که چگونه زندگیشان را تامین کنند.
با این حال هنوز آدمهای زیادی در دنیا هستند که سبک زندگی و موفقیتشان برای ما الهام بخش باشد. آدمهایی که شرایط بد، کمبود سرمایه و مشکلات عدیده خود را برای موفق نشدن بهانه نمیکنند و با چنگ و دندان به آن میرسند.
در بین این افراد اگر قرار باشد اراده فولادی استیو جابز، ثروث آفرینی بیل گیتس و ذوق خلاقانه جف بزوس (Jeff Bezos موسس شرکت آمازون) در زمینه کسب و کار را فرازمینی و دست نیافتی بدانیم، باز هم افراد دیگری در دنیا هستند که شاید روزی هم سطح ما بوده باشند.
یکی از این افراد که احتمالا تا حالا اسم او را هم نشنیدهاید، رابرت هرجاوک (Robert Herjavec) است. او تنها هشت سال داشت که بخاطر فرار پدرش از زندان، مجبور شد همراه خانواده مهاجرت کند. آنها از کرواسی به کانادا رفتند و در زیر زمین خانه یکی از آشناهایشان ساکن شدند. شرایط زندگی در آنجا برای خانواده هرجاوک بسیار سخت بود. آنها حتی نمیتوانستند انگلیسی صحبت کنند و با مردم شهر ارتباط داشته باشند. تنها سرمایه آنها در این زمان فقط 20 دلار پول نقد بود و یک چمدان!
اما هیچ کدام از این عوامل رابرت را از پیشرفت باز نداشت و توانست با دو مدرک در رشتههای ادبیات انگلیسی و علوم سیاسی از دانشگاه تورنتو فارغ التحصیل شود. او در کنار تحصیل برای کمک به خانوادهاش، در سراسر شهر روزنامه پخش میکرد و در زمانهای آزاد خود نیز به جای رفتن به بار و پرسه زدن در شهر، به پیشخدمتی در رستوران میپرداخت.
سپس رابرت برای کار به یک شرکت نرم افزاری به نام Logiquest رفت. اما از آنجایی که هیچ تخصصی در کسب و کارهای کامپیوتری نداشت، با درخواست استخدامش مخالفت کردند. با این حال رابرت هیئت مدیره را متقاعد کرد شش ماه به او فرصت دهند بدون حقوق کار کند. او در این مدت آنچنان سخت کوش و پر تلاش بود که توانست مدیر روابط عمومی این شرکت شود!
البته برخی مسائل باعث شد خیلی زود او را از شرکت اخراج کنند. ولی رابرت به جای اینکه زانوی غم بغل بگیرد و شروع به غر زدن بکند، با استفاده از تجربیاتی که از کار در آنجا به دست آورده بود، اولین شرکت خود را در زمینه یکپارچه سازی امنیت اینترنت به نام BRAK Systems در گاراژ خانهاش راه انداخت. و 10 سال بعد در سال 2000 شرکت خود را به مبلغ 30.2 میلیون دلار به AT & T Canada فروخت.
حتماً شما هم با شنیدن این داستان، تب و تاب راهاندازی یک کسبوکار جدید در درونتان بهوجود آمده است. ما کلی مقاله و دوره آموزشی داریم که میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند. کافی است، سری به صفحه «آموزش راهاندازی کسبوکار» بزنید.
چگونه راه اندازی کسب و کار خانگی باعث موفقیت من میشود؟
همانطور که در داستان زندگی رابرت هرجاوک خواندیم، او توانست با راه اندازی کسب و کار خود در منزل، به موفقیتی برسد که رویای بسیاری از آدمهاست. رابرت و خانوادهاش روزی جایی برای زندگی نداشتند، اما اکنون صاحب یک عمارت مجلل در تورنتو هستند. آنها از فقر کامل به ثروت هنگفتی رسیدند.
حتما بخوانید: متخصص سئو کیست؟ 10 مهارت ضروری سئوکاررابرت پس از فروش شرکت خود، مجددا یک کسب و کار دیگر به نام Herjavec Group باز هم در خانه خود راه انداخت! اما چرا با این وجود که از فروش شرکت قبلی خود به سود کلانی رسیده بود، باز هم کسب و کار خود را در منزل راه اندازی کرد؟ در ادامه به دلایلی میپردازیم که نشان میدهد شروع یک کسب و کار خانگی برایتان سودآور خواهد بود:
راه اندازی کسب و کار با سرمایه کم
در کسب و کار خانگی تا زمانی که به سوددهی نرسید، نیازی ندارید مبلغ زیادی سرمایهگذاری کنید و کار خود را گسترش دهید؛ چرا که بابت خرید/اجازه دفتر، کارگاه و تجهیزات و استخدام کارمند هزینه اضافه پرداخت نمیکنید و دقیقا به همین دلیل است که میگویم کسب و کار خانگی بسیار مقرون به صرفه است و میتوان با حذف هزینههای اضافه، یک کسب و کار با سرمایه کم راه انداخت. طبق آمار معتبر، 44٪ از کسب و کارهای خانگی در شروع راهاندازی کمتر از 5 هزار دلار سرمایه گذاری میکنند. در ایران نیز میتوانید با سرمایه کم، چیزی حدود 1 تا 10 میلیون تومان، کارآفرینی خود را در خانه استارت بزنید. درست است در ابتدا ممکن است یک مقدار ترسناک به نظر برسد ولی باز هم تاکید میکنم در شروع میتوانید این مبلغ را تا نزدیک صفر هزار تومان پایین بیاورید!
برای مثال، راهاندازی کسب و کار در اینستاگرام را در نظر بگیرید. خیلیها تصور میکنند که بدون سرمایه نمیتوانند پیج بزنند! این مینی دوره 80 دقیقهای را ببینید تا یادبگیرید چطور میتوانید بی هیچ هزینهای کار خود را در اینستاگرام راهاندازی کنید و به درآمد برسید. لینک مینی دوره:
کسب درآمد از اینستاگرام: بررسی نکات مهم و کاربردی
کسب درآمد
درآمد شرکت جدید هرجاوک اکنون بیش 125 میلیون دلار فروش دارد و نرخ رشد 643 درصدی را تجربه کرده! اگر بخواهیم در مقیاس بزرگتری به این قضیه نگاه کنیم میبینیم درآمد حاصل از کسب و کارهای خانگی آمریکا در سال گذشته چیزی حدود 427 میلیارد دلار بوده. در ایران آمار خاصی در خصوص درآمد کسب و کارهای خانگی موجود نیست ولی به جرأت میتوانم با توجه به پیشرفتهای صورت گرفته در این حوزه، این اطمینان را به شما بدهم اگر کسب و کار خود را با اصول پیش ببرید، میتوانید به درآمد مناسبی برسید (در ادامه مطلب روش صحیح انجام کسب و کارهای خانگی را توضیح خواهیم داد).
ایجاد شغل برای زنان
جالب است بدانید میزان بیکاری زنان در ایران 170% بیشتر از مردان است؛ بسیاری از خانمها به دلیل دردسرها و سختی کار خارج از منزل (و حتی در مواردی به دلیل مخالفت خانواده!) به کل کسب درآمد را کنار میگذارند و به این ترتیب درآمد آقایان 2.5 برابر بیشتر از زنان میباشد. به همین دلیل آرامش حضور در خانه، ساعت کاری منعطف، نظارت بیشتر روی امور منزل و بچهها، امکان درآمدزایی و رسیدگی به امور خانه به طور همزمان، باعث میشود کسب و کار خانگی برای زنان بسیار مناسب باشد.
زندگی شخصی
سال ها پیش آلوین تافلر (Alvin Toffler) در كتاب موج سوم (The Third Wave) پیشبینی كرده بود كه با پیشرفت تکنولوژی، شیوه كار و زندگی و رابطه انسانها دچار دگرگونی خواهد شد و همین طور هم شد! یکی از عواملی كه موجب تعارض بین كار و زندگی میشود، ساعات كار طولانی است. ایرانیها سالانه چیزی حدود 2112 ساعت مشغول به کار هستند. اما قضیه به همینجا ختم نمیشود؛ متوسط زمان یک سفر به محل کار در تهران چیزی حدود 55 دقیقه است. یعنی سالانه شما 670 ساعت در حال رفت و آمد هستید! (این آمار قطعا در شهرهای دیگر کمتر است اما باز مقدار قابل توجهی خواهد بود)
خب با این وجود یکی از مزایای کسب و کار خانگی این است که میتوانید این تایم را در اختیار خودتان باشید و هر طور که خواستید بین زندگی و کارتان تعادل به وجود آورید. مثلا اگر بخواهید ساعت 3 عصر بروید استادیوم بازی پرسپولیس را بدون اینکه نگران مرخصی گرفتن باشید، ببنید. یا این تایم را به گذراندن با دوستانتان بگذرانید و سپس به خانه برگردید و کارهایتان را انجام بدهید.
در یک نظرسنجی دلایل شخصی افرادی که تصمیم گرفتند کسب و کارشان را در خانه شروع کنند، پرسیده شده که نتیجه آن به شکل زیر است:
60 درصد برای ایجاد تعادل بین زندگی شخصی و کاری
45 درصد به دلیل کارایی بیشتر
47 درصد به دلیل اجتناب از ترافیک
44 درصد برای داشتن تمرکز بیشتر و حواس پرتی کمتر در منزل
38 درصد به دلیل نبودِ استرس محیط کار
43 درصد به دلیل محیط آرام
44 درصد به دلیل نبودِ مسیر رفت و آمد به محل کار
29 درصد برای داشتن زمان بیشتر با خانواده و دوستان از این نوع کار حمایت میکنند.
23 درصد گفتند که چنین کسب و کاری (به دلیل رفت و آمد کمتر) آسیب کمتری به محیط زیست میزند.
55 درصد برای هزینه سوخت خودرو
جالب است بدانید که اکثر مشاغل اینترنتی را هم میتوانید از منزل انجام دهید و اگر بخواهیم از مزایای آنها برایتان بگوییم، بهترین کار آن است که ویدیو زیر را تماشا کنید. ما خودمان، سالها است که از همین طریق درآمد داریم و به همه هم پیشنهاد میدهیم که درآمدزایی از اینترنت را دست کم نگیرند.
چالشهای کسب و کار خانگی
احتمالا دارید به خودتان میگویید خب کسب و کارم را در خانه راهاندازی میکنم، بلافاصله فرت و فرت میفروشم. آنقدر پولهایم زیاد میشود که یک نفر را استخدام کنم فقط آنها را بشمارد. همه چیز در بهترین حالت ممکن است. من بزرگترین کارآفرین دنیا هستم، بیل گیتس باید پیش من لُنگ بندازد! اما بیاید کمی به این ابرهای خیالی بالای سرتان رنگ واقعیت بدهیم.
حتما بخوانید: تقویم محتوا چیست؟ چگونه بسازیم؟ + دانلود 3 نمونه رایگان!من اصلا دوست ندارم که به شما امید واهی بدهم و مثل بعضی از دوستانی که در زمینه استارتاپ یا موفقیت، قانون جذب فعالیت میکنند، دلتان را الکی خوش کنم (تاکید میکنم بعضی، نه همه آنها). چرا که معقتدم برای تصمیم گیری بهتر باید همیشه از جهت مخالف هم به قضایا نگاه کنیم تا حرفهای دیگران و وضع موجود را به چالش بکشیم.
ما هم میخواهیم با در نظر گرفتن مسائل و چالشهایی که امکان دارد بعد از راه اندازی کسب و کار خانگی سر راه شما سبز شوند، احتمال موفقیتتان را بالا ببریم.
وقتی شما کسب و کارتان را در خانه راه اندازی میکنید، یکسری مسائل دست و پا گیر شما خواهند بود. باید دو دوتا چهارتا بکنید، ببینید با وجود این مشکلات هم میتوانید کارتان را راه بندازید. باید فکری برای آنها کنید تا بعدا برایتان دردسرساز نشوند. من زمانی که در خانه کار میکردم، با چندی از این مسائل درگیر بودم که میخواهم آنها را با شما در میان بگذارم:
- اولین چالش و احتمالا بزرگترین چالشی که خیلی زود با آن مواجه خواهید شد این است که بعد از راه اندازی کسب و کارتان، بیشتر اوقات مجبورید کارهای زیاد و مختلفی انجام دهید. حتی ممکن است قبلا تجربه انجام برخی این کارها را هم نداشته باشید و نیاز باشد که آنها را یاد بگیرید. البته از نظر من که فرصت بسیار مناسبی برایتان پیش آمده تا مسائل مختلف را بیاموزید و با پیاده سازی آنها تجربههای خوبی به دست بیاورید. کاملا بستگی دارد که شما چگونه به قضیه نگاه بکنید.
- زمانی که در خانه کار میکنید و آنقدر هم سرتان شلوغ است، باید ساعتهای زیادی در طول روز در خانه و اتاقتان بمانید. شاید حتی نصف روز را! و خب همین موضوع اگر باعث نشود از کارهای دیگرتان مثلا درس خواندن یا اصلاح موهایتان عقب بمانید، متاسفانه باید بگویم حتما موجب از دست دادن جایگاه اجتماعیتان، منزوی و افسرده شدنتان خواهد شد. برای همین پیشنهاد میکنم اگر قصد دارید در خانه کسب و کارتان را پیگیری کنید، زمانی را برای انجام دیگر فعالیتها از جمله کارهای شخصی، پیشرفت شخصی، گذراندن زمانی با خانواده و حضور در جامعه، کنار بگذارید.
- انزوا خارج از بُعد شخصی، میتواند در حوزه تجاری هم گریبان شما را بگیرید و در تعامل با کسب کارهای دیگر منزوی شوید (این چالش بیشتر برای کسب و کارهای بزرگتر به وجود میآید). ارتباط و همکاری با دیگر همکاران و شرکتها برای آینده شما بسیار اهمیت دارد. به عنوان مثال در نظر بگیرید کسب و کار خانگی شما یک سایت در زمینه فروش تزئینات سفره عقد است. و به پیشنهاد کارشناسان رسانه تجارت نوین مشغول تولید محتوا در سایتتان هستید تا مخاطب جذب کنید. خب میتوانید خیلی راحت سوالات متداول مشتریان احتمالی خود را پاسخ دهید و در وبلاگ خود منتشر کنید. ولی اگر از افرادی که در این زمینه حرفهای هستند، بخواهید برای مثال به سایت شما لینک بدهند، شاید از آنجایی که شما را نمیشناسند، سخت پیشنهادتان را قبول کنند. بنابراین اگر میخواهید روزی کسب و کارتان را گسترش دهید، از همان شروع فکری به حال این قضیه بکنید تا روابط طولانی مدت با سایر همکاران و کسب و کارها برقرار کنید.
- یکی دیگر از دلایلی که میتواند چوبی باشد لای چرخ کسب و کار خانگی شما، عدم توانایی مدیریت زمان هست. این مسئله زمانی پیش میآید که در برابر عوامل وسوسه برانگیز نمیتوانید مقاومت بکنید. مثل وقتی که با دوستانتان به تفریح میروید، قید کار را میزنید و بیخیالش میشوید! برای رفع این مسئله باید ساعتهای کاری منظمی را برای خود در نظر بگیرید. دست شما در این انتخاب باز است، هر ساعتی که برایتان راحتتر است را انتخاب کنید. ولی وقتی که به خانه برمیگردید تا مشغول به کار شوید، میبینید اوه! برادرتان صدای موسیقی را زیاد میکند و شرایط برای شما بسیار سخت میشود. آیا برای این مسئله راه حلی دارید؟
اگر تا به حال به این چالشها فکر نکرده بودید، حتما در تصمیمگیریتان در رابطه با راهاندازی کار در خانه، آنها را در نظر داشته باشید.
اگر از آن دسته از آدمهای بلندپرواز هستید که تا الان تصمیمتان را برای راه انداختن کار و کاسبی خود گرفتهاید، میخواهیم یک راهنمای کاربلد و حرفهای به شما معرفی کنیم:
در کتاب «راهاندازی مطمئن کسبوکار اینترنتی» قدم به قدم به شما آموزش میدهیم که چگونه یک کسبوکار اینترنتی مطمئن راهاندازی کنید؛ کسبوکاری که موفقیتش حتمی باشد. برای اطلاعات بیشتر روی عکس کتاب کلیک کنید.
راستی در این ویدیو هم دو مهارتی که برای کسب درآمد از اینترنت نیاز داری را معرفی کردهایم:
برای شروع کسب و کار خودمان در منزل از کجا شروع بکنیم؟
مثل اینکه بسیار مصمم هستید، پس حتما به خواندن ادامه بدهید!
1. همیشه پای یک ایده در میان است
قدم اول در راه اندازی هر کسب و کاری داشتن یک ایده خوب است. همه چیز با یک ایده شروع میشود؛ اصلا کل زندگی ما، حتی سادهترین فعالیتهای روزانه ما بر اساس ایدهها شکل میگیرند. مثلا وقتی در یک عصر پاییزی به سرتان میزند بروید قدم بزنید و ناله خِش خِش برگها را درآورید، خودش یک ایده است. ولی بیشتر اوقات این ایدهها عادی و رومزه هستند. گاهی هم بعضی از این ایدهها ناب و نوآورانه هستند که ارزش تجاری شدن دارند.
این ایدههای تجاری هم بسیار عادی و روزمره هستند و هر روز هزارتایشان در اطراف ما وجود دارند اما بدون اینکه توجهی به آنها داشته باشیم، از کنارشان میگذریم! خب نکته مهمی که به دردمان میخورد و ارزش بحث کردن دارد دقیقا همینجاست: این ایدههای دوست داشتنی کسب و کار که دنیا را منفجر میکنند کجا هستند؟ چگونه میتوانم یکی از آنها را داشته باشیم؟
بگذارید قبل از اینکه پاسخ این سوال را بدهم یک واقعیت را برایتان آشکار کنم. من یا هیچ شخص دیگری نمیتوانیم به شما ایده آماده بدهیم و بگوییم «رفیق بزن تو این کار موفق میشی!» چون مثل این میماند که به قول انیشتین از ماهی بخواهیم از درخت بالا برود. در حالی که علاقه و استعداد ماهی در شنا کردن است و قطعا در بالا رفتن از درخت شکست میخورد.
بنابراین قبل از این که کسب و کاری راه اندازی کنید، باید در نظر داشته باشید علاقههایتان در چه زمینه هستند و چه کارهایی را خوب انجام میدهید. شما در طول روز ساعتهای زیادی با شغلتان درگیر هستید، حتی بیشتر از زمانی که با خانوادهتان میگذرانید. زیر پا گذاشتن علاقه و مهارتتان، زندگی شما را جهنم میکند! همش با خود خواهید گفت «اگر فلان کار را انجام میدادم موفقتر بودم.»
پس اگر میخواهید موفق شوید، از خودتان بپرسید استعدادتان در چه زمینهای است؟ چه چیزی در زندگیتان وجود دارد که حاضرید بخاطرش حتی از جان شیرینتان هم بگذرید؟ چه کاری را میتوانید با اشتیاق، بهتر از دیگران انجام بدهید که مشتریان شما را به رقبای احتمالیتان ترجیح بدهند؟ جواب دادن به این سوالات بسیار اهمیت دارد، حداقل باعث میشود دیگر این همه پشت کنکوری تجربی در رشته آی تی نبینیم و هرکس در حوزهای که متعلق به آن است، فعالیت کند.
البته یک قانون نانوشته در اینجا وجود دارد که تا الان هرگز کسی به شما نگفته بود. این قانون را زمانی متوجه خواهید شد که از تمام عالم و آدم شاکی هستید و فریاد میزنید «میدونی من چقدر روی این محصول وقت گذاشتم؟! ای مردم باید بخریدش.» که البته همه ما میدانیم زحمتی که کشیدید تا این محصول را با علاقه و مهارتتان بسازید، دلیلی بر فروش بیشتر نیست. در واقع روزی خواهد آمد که متوجه خواهید شد تا الان داشتید آب در هاون میکوبیدید؛ مثلا خودِ من زمانی عاشق همبرگر خوردن بودم و اصلا توانایی خاصی در خوردن پنج شش تا همبرگر در یک وعده داشتم :) دوست داشتم شغل آیندهام خوردن همبرگرهای خوشمزه باشد ولی در دنیا هرگز کسی برای مهارت و احساساتم ارزشی قائل نبوده! پس باید علایق و توانایی خودم را به سمت تجاری شدن متمایل میکردم که مردم حاضر باشند بابت آن پول بدهند و فروش داشته باشم. این یعنی یک بیزینس واقعی!
حال این سوال پیش میآید که این مردم جهان حاضراند پولهای نازنینشان را کجا خرج کنند؟ واقعا واقعا آنها از کسب و کارها چه میخواهند؟ خیلی ساده است، این مردم دوست داشتنی در پایان روز میخواهند شاد باشند. کسب و کاری که به مشتریان کمک میکند خوشحال باشند و مشکلی از آنها را حل کند، جایگاه بهتری برای موفقیت دارد.
بنابراین میتوانیم به این نتیجه برسیم برخلاف تصور عموم مردم، ایدههای پولساز از مغز افراد خلاق بیرون نمیآیند، بلکه این ایدهها ناشی از توجه آنها به مشکلات زندگی است. به عبارت دیگر به جای اینکه به دنبال ایدههای کسب و کار باشیم باید به دنبال مشکلات بگردیم تا بتوانیم زندگی مردم را بهتر بکنیم و آنها هم حاضر شوند بابت کاری که برایشان انجام میدهیم به ما پول بدهند.
مشکلات همه جا هستند. همیشه دنیا به افرادی نیاز دارد که بتواند راه حل مناسبی برای آنها پیدا کند. راب فیتزپاتریک (Rob Fitzpatrick) در این باره میگوید: «ﻣﺮدم ﻣﺸﮑﻼتﺷان را ﻣﯽﺷﻨاسند وﻟﯽ نمیدانند ﭼﻄﻮر ﺑﺎﯾﺪ آنها را ﺣﻞ کنند.» این وظیفه شماست که به عنوان موسس یک کسب و کار راه حلی برای آنها پیدا کنید.
برای مثال بنیانگذاران استارتاپ مامانپز در ابتدا متوجه شدند که بسیاری از افراد وقت نمیکنند آشپزی کنند و از طرفی هم میانه خوبی با غذاهای رستورانی ندارند. به همین دلیل کسب و کاری راه انداختند تا این مشکل را حل کنند و شروع کردند به ارائه غذاهای خانگی برای مشتریان.
یا یک مثال خوب دیگر که درک مناسبی از نیاز مردم و بازار پیدا کرده بود و توانست موفق شود، موتور جستجوی هوشمند خرید ترب بود؛ از آنجایی که در بازار ایران معمولا قیمتها ثبات خاصی ندارند و هر فروشندهای محصولات خود را با قیمت دلخواه خود میفروشد؛ ترب با هدف شفافسازی قیمتها به وجود آمد تا افراد بتوانند با کمترین هزینه محصولات مد نظرشان را خریداری کنند.
در ویدیوی کوتاه زیر به شما میگوییم چرا 99% از ایدهها با شکست مواجه میشوند!
2. سبک سنگین کردن ایده
خب تا اینجا متوجه شدیم مرحله اول برای موفق شدن در کسب و کار این است که دقیقا بدانیم میخواهیم در چه حوزهای فعالیت کنیم. پیشنهاد من به شما این بود که وارد زمینه کاری شوید که به آن علاقه دارید و کاری را انجام دهید که در آن مهارت دهید. سپس گفتیم برای یافتن ایده کسب و کار نیازی نیست از خلاقیت خود استفاده کنید. بلکه فقط کافی است مشکلات اطراف خودتان را پیدا کنید و راه حلی برای آن بیاندیشید. حالا که یک ایده (یا بهتر است بگویم یک مشکل برای حل کردن) دارید، وقت آن رسیده است که باهم بررسی کنیم بینیم آیا با عملی کردن آن موفق خواهید شد یا نه؟
به طور کلی سه ریسک شکست هنگام راه اندازی یک کسب و کار وجود دارد که باید قبل از عملی کردن ایده مطمئن شوید به دام آنها نخواهید افتاد:
- ریسک محصول
- ریسک بازار و مشتری
- ریسک رقبا
ریسک محصول یا خدمات:
چند وقت پیش یکی از دوستانم پیشنهادِ ساخت یک دستگاه اتوماتیک تهیه پیاز سرخ کرده را مطرح کرد. کاری که این دستگاه قرار بود انجام بدهد این بود که طی چند بار چرخاندن پیاز روی یک تیغه، پوست پیاز را جدا کند. در مرحله دوم پیاز ساطوری و خورد میشد و نهایتا روی حرارت قرار میگرفت تا خوب سرخ شود. دستگاه خیلی خوب و کاربردی به نظر میرسید و شخص تولیده کننده با بازار سنجی که انجام داده بود، از فروش آن مطمئن بود. برای همین یک وام برای ساخت دستگاه پیاز سرخ کن اتوماتیکش گرفت. ولی بعد از یک مدت کار روی دستگاه متوجه شد یک جای کار مشکلی هست و نتوانست دستگاه را تکمیل کند. ریسک کار او روی محصولش بود. شاید بهتر بود قبل از دریافت وام از اینکه میتواند محصولش را بسازد یا نه مطمئن میشد. حتی میتوانست یک نمونه کوچک و کم هزینه از دستگاهش را به صورت آزمایشی بسازد.
راه حل - برآورد هزینه:
ریسک محصول یا خدمات بیشتر اوقات به خاطر کمبود منابع مالی پیش میآید (وگرنه میتوانستیم با تلاش زیاد و استخدام افراد حرفهای به هر ترتیبی که شده محصولتان را بسازیم). با این وجود که راهاندازی یک کسب و کار خانگی بسیار مقرون به صرفه هست، اما خب هنوز هم نیاز به مقداری پول برای شروع کارمان دارید. چرتکه بیندازید ببینید از پس هزینههای اجرایی کردن ایده کسب و کار خود بر خواهید آمد؟ مثلا اگر بخواهید یک پیج اینستاگرام برای فروش گیاهان دارویی در خانه راه بیاندازید، چقدر پول برای خرید محصول نیاز دارید؟ تا چه زمانی میتوانید از پس پرداخت هزینههای خرید محصول بربیاید؟ در اینجا حتی میتوانید کلک هم بزنید. مثلا برای کاهش هزینههای خود با یک عطاری هماهنگ کنید و محصولات او را به صورت آنلاین بفروشید و زمانی که به درآمد مناسبی رسیدید، خودتان محصول خریداری کنید (یا اگر خیلی بزرگ فکر میکنید تولید بکنید).
حتما بخوانید: وبلاگ داشتن یا نداشتن: پاسخی به یک مساله!نکته قابل توجهی که باید در هنگام برآورد هزینه در نظر داشته باشید این است که چون هنوز بازده کار شما مشخص نیست، نباید به هیچ عنوان زیاد هزینه کنید. ساموئل کلاسون (Samuel Clason) در در یکی از کتابهای خود به نام ثروتمندترین مرد باِبل میگوید «شما باید بتوانید مخارج واقعی خود را با آنچه دوست دارید داشته باشید از هم جدا کنید». برای مثال اگر میخواهید یک سایت با طرح دلخواه خود داشته باشید، میتوانید برای شروع یک سایت با حداقل امکانات راه بیاندازید. بعدا که به سود رسیدید آن را گستردهتر کنید و امکانات دلخواه خود را اضافه کنید.
مایک کلوم (Mike Clum) مدیرعامل شرکت Clum Creative (کمپانی سازنده ویدئوهای تبلیغاتی) در خصوص کاهش هزینهها در ابتدای کار شرکتش میگوید: «زمانی که تازه کارم را شروع کرده بودم، همه پولی را که درمیآوردم برای خودم نگه میداشتم. همه کارها را ساده انجام میدادم؛ زیرا فکر میکردم که پول کافی برای استخدام کردن دیگران ندارم.» شما هم باید یاد بگیرید خودتان از پس کارهایتان بر بیاید. البته واقعا واقعا نیازی نیست که بلد باشید همه کارها را انجام بدهید. فقط کافی است از هر چیزی کمی سر در بیاورید.
ریسک مشتری و بازار:
بیشتر دلایل شکست کسب و کارهای نوپا مربوط به همین بخش است. حدود 47 درصد از استارتاپهایی که شکست میخورند، توجه زیادی روی بازاریابی و مشتریهاشون ندارند. با این فرض که شما یک محصول خیلی خوب دارید، باید بدانید اصلا مردم به این محصول نیاز دارند؟ بابت آن پول پرداخت میکنند؟ تعداد مشتریهایش زیاد است؟
البته اگر ایده شما بر اساس حل یک مشکل به دست آمده، تا حد زیادی این ریسک رو کاهش دادهاید. اما هنوز کلی سوراخ سنبه وجود دارد که توجهی به آنها نکردهاید! مثلا در نظر بگیرید متوجه شدهاید افراد زیادی فراموش میکنند موقع خارج شدن از اتاق، لامپها را خاموش کنند. و بخاطر همین هزینه برق زیادی پرداخت میکنند. خب شما تا اینجا یک مشکل خوب برای حل کردن دارید و تصمیم میگیرید به آنها لامپ سنسوردار بفروشید تا هزینههایشان را کاهش دهند. اما در نظر نگرفتهاید که این افراد، مگر در موارد نادری که کم کاهش مصرف انرژی برایشان اهمیت داشته باشد، اگر حاضر بودند برای خرید محصول شما پول بدهند، اصلا با پرداخت هزینه برق بیشتر مشکلی نداشتند!
بیاید با هم یکی از کسب و کارهایی را که بخاطر ریسک مشتری و بازار شکست خورد را بررسی بکنیم: استارتاپ بقچه، سفارش و تحویل آنلاین نان داغ در تهران. اگر با این کسب و کار آشنایی ندارید باید بگویم که بقچه یک اپلیکیشن برای کسانی بود که دوست نداشتند در صف نانوایی بایستند. این افراد میتوانستند با لباس راحتی در خانه بمانند تا بقچه برایشان در کیسههای پارچهای، نانهای برش خورده تازه بیاورد.
اما متاسفانه مدتی پیش بیانگذار بقچه شکست استارتاپ بقچه رو در صفحه اصلی سایت و اپلیکیشن اعلام کرد. موارد زیادی به عنوان دلایل اصلی بقچه اعلام شد. ولی به نظر من یکی از دلایلی شکست بقچه توجه نداشتن به نیاز مردم بود (که البته خود بنیانگذار آن اشارهای به آن نداشته). واقعا تعداد کسانی که حاضر باشند روی 2 هزار تومنی که بابت خرید نان میدهند، 2 هزار و پانصد تومن هزینه پیک بدهند، زیاد نیست!
این موضوع را از مدتها پیش، حتی با بررسی دیدگاههای مختلف افراد در خصوص بقچه نیز میشد فهمید. مثلا زمانی که هنوز بقچه فعالیت داشت، یکی از دوستان به نام امیرحسین در اینستاگرام درباره بقچه کامنت گذاشته بود:
گرون میده، تازه هزینه ارسال هم میگیره..صرف نمیکنه خلاصه…همه حالش اینه با دمپایی لا انگشتی بپری سر کوچه صف وایسی نون بگیری :)
راه حل - از فروش محصولات/خدمات خود مطمئن شوید
بهترین روشی که میتوانید متوجه شوید آیا محصولتان به فروش خواهد رسید یا نه، صحبت با خودِ مشتریان است. آنها بهتر از هر کس دیگری به شما خواهند گفت آیا از محصول یا خدمات شما خریداری خواهند کرد یا نه. یکی از مسائلی که بسیاری از بیانگذاران با آن برخورد کردهاند (بخصوص هنگام جذب سرمایهگذار)، مواجه شدن با آدمهایی بوده که میگفتند ایده تو فوق العاده است، تو دنیا رو دست نداره. ولی پای عمل پا پس کشیدهاند. دلیل این رفتار اینه که آدمها ممکن است تو رودربایسی گیر بکنند و نتوانند رک و راست نظرشان را به شما بگویند.
برای همین ما تستِ مامان انجام میدهیم! تست مامان در واقع یک سری قانون ساده برای طراحی سوالهای مناسب و خوب است تا یاد بگیریم چطور با مشتریهای احتمالی آیندهمان صحبت کنیم و با وجود دروغهایی که از همه میشنویم، ایدهمان را اعتبار سنجی کنیم. این تست در کتاب mom test توسط راب فیتزپاتریک بیان شده. و خوشبختانه توسط تیم پینگوینو با مدیریت آرش میلانی به فارسی ترجمه شده که میتوانید خریداری بکنید و قبل از راه اندازی کسب و کارتان، از خوب بودن ایدهتان مطمئن شوید
ریسک رقبا:
این ریسک خیلی ترسناک نیست و خیلی راحت میشود آن را حل کرد. ریسک رقبا به طور کلی میگوید هنگامی که میخواهید کسب و کارتان را راه اندازی کنید، در نظر داشته باشید که چه افراد یا شرکتهای دیگری در حوزه شما فعالیت دارند و محصولات یا خدمات مشابه شما را ارائه میدهند. آیا میتوانید با این شرکتها رقابت کنید؟ آیا میتوانید محصولی با همان کیفیت یا بالاتر ارائه دهید یا خیر؟
راه حل - رقبای خود را بررسی کنید
اگر اولین کسب و کاری هستید که وارد یک حوزه میشوید، خیلی به نفع شما خواهد بود. میتوانید با نوآوری نام برند خودتان را سر زبانها بیاورید و فروش زیادی داشته باشید. با این حال این نکته را هم بدانید که نوآوری تا پایان عمر شما را تضمین نمیکند و شرکتهای زیادی هستند بلافاصله بعد از شما، در زمینه کاری شما شروع به فعالیت میکنند. درست مثل زمانی که اسنپ کار خود را بهعنوان اولین سرویس تاکسی آنلاین در ایران آغاز کرد، شرکتهای مختلف دیگری هم وارد این حوزه شدند.
اگر ممکن است در شرایطی قرار بگیرید که با رقبای نامداری رقابت کنید، دلیلی ندارد پا پس بکشید. بلکه میتوانید یه قسمت از بازار را هدف بگیرید. باید در بازار کسب و کار خود مشکلات و نیازها را بشناسید و راه حلی برای آنها ارائه دهید. از خود بپرسید افراد از چه خدمات یا ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده میکنند؟ چقدر بابت آن هزینه پرداخت میکنند؟ آیا میتوان یک روش سادهتر جایگزین کرد؟ اگر بخواهند از این روش جدید استفاده کنند چقدر باید هزینه کنند؟ چه دلیلی دارد از روش پیشنهادی من استفاده کنند؟ به این کار بازاریابی جاویژه (به معنی پیدا کردن جای ویژه بازار) میگویند. هدف از بازاریابی جاویژه تمرکز روی تامین کردن یک کالا یا خدمات برای بخش کوچکی از بازار است که کالاها یا خدمات موجود نتوانستهاند نیاز آن بخش را به خوبی برآورده کنند.
3. روز مورد علاقه کارتان را متصور شوید
حال که یک ایده سودآور دارید و میدانید چه محصولات یا خدماتی میخواهید بفروشید، دقیقا تعیین کنید به چه چیزی میخواهید برسید؛ در ابتدای کار باید با آگاهی مشخص کنید مثلا در آینده نزدیک شش ماهه میخواهید به فروش X تعداد از یک محصول در روز برسید. یا حتی کمی بزرگتر فکر کنید. مثلا بگویید در بازه زمان طولانیتر 3 تا 5 ساله میخواهید بازار یک محصول خاص را در دست بگیرید.
اگر میخواهید در کسب و کار خود موفق باشید، انجام این برنامه ریزی برایتان ضرروی است. چرا که نباید مثل یک تکه برگ که با هر وزش باد اینور و آونور میرود، سرگردان باشید. شک و تردید در بیان خواستهها، مهمترین راه شکست است! اگر شما خواستههایتان را ندانید، چگونه میتوانید آنها را بدست آورید؟ اگر تصویر واضحی از روز مورد علاقهتان نداشته باشید، برای ساختن چه شانسی دارید؟ اصلا شاید امروز آن را سپری کردید. کسی چه میداند! یکبار برای همیشه بشینید و اهداف خود را برنامهریزی کنید.
حتما بخوانید: پینترست چیست؛ اقیانوسی از ایدهها!4. آستینهایتان را بالا بزنید و شروع کنید
والت دیزنی حرف جالبی دارد که میگوید «برای شروع، حرف زدن را کنار بگذارید و فقط شروع کنید!»
خودِ من همیشه با این مشکل دست و پنجه نرم کردهام؛ وقتی میخواستم کاری را شروع کنم چندین ماه درگیر تصمیمگیری، بررسی ایده و آماده کردن پیش نیازها بودم. تا زمانی که داستان راهاندازی سایت DropBox (ارائه دهنده فضای ابری) را خواندم و خیلی تعجب کردم که چطور دراپباکس در اتوبوس خلق شد! هیوستون، موسس دراپباکس، درباره شروع کار شرکتش میگوید:
«من معمولا یک حافظه فلش همراه خودم داشتم که فایلها و چیزهای مرتبط با کارهایم را در آن نگه میداشتم. داستان از جایی شروع شد که داشتم از بوستون با اتوبوس به نیویورک میرفتم. وسط راه متوجه شدم فلش را فراموش کردهام. به خاطر همین خیلی سرخورده شدم چون بار اولم هم نبود. با خودم فکر کردم که دیگر نباید این اتفاق بیفتد. پس بلافاصله لپتاپم را باز کردم و شروع کردم به کدنویسی. اولش اصلا نمیدانستم نتیجهاش قرار است چه بشود اما شروع کار از همان لحظه بود. سپس در عرض دو هفته یک همبیانگذار پیدا کردم و فعالیت خود را رسما شروع کردیم.»
راهاندازی سریع کسب و کار به این دلیل مهم است که میتوانید محصولات/خدمات خود را سریع وارد بازار اولیه کنید. با این کار هر چیزی را که باید یاد بگیرید، در حین کار به صورت تجربی خواهید آموخت. وقتی هنوز محصول/خدمات خود ارائه نکردید در واقع دارید زمانتان را هدر میدهید. چرا که ارزش اصلی هر کسب و کاری، داشتن بهانهای برای درگیر شدن با افراد و مشتریان است و تکامل کسب و کار نیمه دوم کار شماست.
البته مفهوم راهاندازی سریع صرفن به این معنی نیست که چشممان را رو به همه چیز ببندیم و فقط کار کنیم، بلکه باید اصولی را که تا الان آموختیم، به سرعت، بدون اینکه بیش از حد با آن درگیر شویم؛ انجام بدهیم.
هدیه نوین!
ما به عنوان بزرگترین وبسایت آموزش دیجیتال مارکتینگ (بازاریابی اینترنتی)، برای شما کتابی را تهیه و تألیف کردهایم که در آن تمام مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ را به همران تمام خوبیها، بدیها و میزان درآمدشان را برای شما توضیح میدهیم. حتماً این کتاب را دانلود و مطالعه کنید، چون تمام این مشاغل را هم میتوانید اگر بخواهید از منزل انجام دهید و لذتش را ببرید.
برای دانلود باید وارد صفحه «آشنایی با شغلهای دیجیتال مارکتینگ» شوید و از آنجا کتاب را دریافت کنید.
5. وسایلتان را آماده کنید
حالا وقت آن رسیده که با عشق وسایل کار خود را آماده کنید. اگر در منزل اتاق کار یا حتی میز کوچکی مخصوص کار دارید، حتما آن را فقط برای همین کار در نظر بگیرید و سعی کنید از انجام کارهای دیگر در این فضا اجتناب بکنید. خیلی مهم است مکانی که برای کار در خانه انتخاب میکنید از هیاهوی روزمره دور باشد و کار و زندگی شخصیتان با هم تداخل پیدا نکند. حتی میتوانید گوشهای از پارکینگ یا زیرزمین را به عنوان دفتر کار انتخاب کنید!
ولی اگر کسب و کار شما تولیدی هست، قطعا بیش از یک میز و کامپیوتر میخواهید؛ در این صورت باید توجه داشته باشه که کار در منزل باعث آزار خانواده و همسایههایتان نشود. همچنین در صورتی که به فضایی برای ذخیره محصولات نیاز دارید، میتوانید از انباری خانهتان استفاده کنید و یا یک جای کوچک و ارزان قیمت برای آن اجاره کنید.
غلامعلی سلیمانی، موسس شرکت کاله، در خصوص پیدا کردن محل کسب و کار خود یک تجربه جالب دارد و میگوید:
سال 1356، در مکان فعلی شرکت کاله کارم را شروع کردم. این مکان مال خواهرم بود، میخواستند اینجا را ماهی هفده تومان اجاره بدهند. به خواهرم گفتم اینجا را از شما ماهی بیست تومان اجاره میکنم. گفتند: مگه تو پول داری؟ چه طور میتوانی کرایه بدهی؟ گفتم: نه، از کاری که راه میاندازم پول در میآورم و اجاره را میپردازم. بالاخره همین مکانی را که امروز میبینید از خواهرم اجاره کردم و از صفر شروع کردم.
6. یک سایت با هزینه کم راه بیاندازید
با این وجود که داشتن سایت، برای کسب و کارتان بسیار سودآور خواهد بود و میتواند نقش به سزایی در افزایش فروش شما داشته باش، ولی ساخت سایت بسیار زمانبر، پیچیده و پرهزینه هست؛ شما میخواهید برای خودتان یک سایت داشته باشید؛ پس سراغ یک طراح یا یک شرکت طراحی سایت میروید و سایتتان را به آنها سفارش میدهید. طراحی سایت شما از چند هفته تا چند ماه زمان میبرد. اما قسمت دردناک ماجرا اینجاست که باید چند میلیونی برای سایتتان هزینه کنید.
پس به دنبال راه دیگری میگردید. به یادتان میآید که یکی از دوستانتان در کار طراحی سایت مهارت دارد. با او ارتباط برقرار میکنید. از او میخواهید طراحی سایتتان را بر عهده بگیرد. که ناگهان با پیشنهاد شراکت مواجه میشوید.
حتما بخوانید: آموزش روشهای کسب درآمد از اینستاگرام: از ایده تا موفقیت!یعنی در دنیای به این بزرگی هیچ جوره نمیتوانم یک سایت برای خودم داشته باشم؟ چرا، دو راه بسیار بسیار سادهتر وجود دارد:
1) استفاده از ابزاری به نام سایتساز پرتال!
2) ساخت سایت با سیستمهای مدیریت محتوا مثل وردپرس (Wordpress)
سایت ساز پرتال اولین سامانه طراحی وبسایت فارسی به صورت آنلاین نیست، اما به جرأت می توان گفت که بهترین سامانۀ سایت ساز فارسی زبان است. باور نمیکنید؟ ما 35 دلیل داریم که پرتال بهترین سایتساز فارسی است.
ما یک مقاله داریم با عنوان «انواع روشهای ساخت سایت» که اگر آن را بخوانید، تمام سوالاتتان، پاسخ داده میشود.
7. بازاریابی را شروع کنید
اگر یک محصول خوب داشته باشید آن را روی طاقچه میگذارید تا خاک بخورد؟ نه! همانطور که ما سینهمان را سپر میکنیم و سایت ساز پرتال را که یکی از محصولات خوبمان هست، معرفی میکنیم؛ شما هم باید محصولات یا خدمات خود را به دیگران نشان دهید. اصلا هدف بازاریابی هم همین هست که مشتری را به خوبی بشناسد و بفهمد، تا به این ترتیب بتواند محصولات و خدماتی را ارائه دهد که برای او مناسب باشند و خود به خود فروش بروند.
اما صبر کنید! شما تازه اول راه هستید و طبیعی هم هست که ندانید برای فروش اینترنتی از کجا باید شروع کنید و چه کارهایی باید انجام دهید. ما برای شما و تمام کسانی که میخواهند کسب و کار اینترنتی راه بیندازند، کاملترین دوره ویدئویی «آموزش فروش اینترنتی» آماده کردیم که تمام اصول دیجیتال مارکتینگ را با جزئیات، روشها و تکنیکها توضیح میدهد. مطمئن باشید که بعد از این دوره همه راه و رسم فروش اینترنتی را خواهید شناخت. حتماً ویدیو زیر را ببینید و از زبان مدرس بشنوید که چرا فروش اینترنتی انقدر اهمیت دارد.
7. قوانین کسب و کار خانگی را بدانید
از آنجایی که تمام مشاغل خانگی نیاز به دریافت مجوز دارند، پیشنهاد میکنم برای اینکه از نظر قانونی برایتان مشکلی پیش نیاید، حتما نسبت به دریافت مجوزهای مربوطه اقدام کنید. برای ثبت کسب و کار خانگی خود باید به سامانه سازماندهی مشاغل خانگی بروید و فرم مربوطه را پر کنید. پس از بررسیهای انجام شده توسط کارشناسان، از شما خواسته میشود به اداره کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنید تا ادامه روند اخذ مجوز طی شود.
برای اینکه بتوانید برای کارتان مجوز بگیرید نباید جایی شاغل باشید و باید صلاحیت شما در خصوص مهارت و تخصص در حوزه فعالیت کسب و کار خانگیتان تایید شود. همچنین هنگام اعطای مجوز کارشناسان اداره کار از محل کسب و کار شما در خانه بازدید میکنند و در صورتی که مزاحمتی برای همسایهها نداشته باشید، مجوز صادر خواهند داد.
پیشنهاد دیگر من هنگام راه اندازی کسب و کار خانگی این است که اگر میخواهید شخصی را به صورت حضوری یا دورکار استخدام کنید، کارهای حقوقی او را انجام دهید و با او قرار ببندید و میزان حقوق و اضافه کاری و تمام شرایط کاری را تعیین کنید تا بعدن سوء تفاهمی بین طرفین پیش نیاید.
سخن نهایی!
هرجاوک در کارآفرینی به موفقیتی رسید که رویای بسیاری از مردم است، او در این باره میگوید: «مردم از من میپرسند کارآفرینی یک چیز ذاتی است که هنگام تولد با کارآفرینان متولد شود؟ یا میتوان آن را یاد گرفت و پرورش داد؟ چیزی که من در این مدت متوجه شدهام این بود که کارآفرینان موفق در شرایط مختلف انعطافپذیر هستند؛ اگر مرا در وسط جنگل رها کنند، میتوانم خودم را از شرایط سخت نجات دهم و این بزرگترین مهارت من است».
او در ادامه صحبتهایش به این نکته اشاره میکند که در زمان جوانی شک داشت بتواند کسب و کارش را راه اندازی کند، چون نه تجربهای در زمینه کسب و کار داشته و نه از حسابداری و قوانین مالی سر در میآورده. بسیاری از اطرافیان او هم بارها گفتند نمیتوانی موفق شوی! ولی راز موفقیت هرجاوک این بود آنچه را که فکر میکرد به آن تعلق دارد را انجام داد و بخاطرش سختیها را تحمل کرد و تا توانست پیشرفت کند.
شما هم باید کمی از ایدهآلگرایی فاصله بگیرید و سختیها را به جان دل بخرید تا پیشرفت کنید. میدانم راهانداختن یک کسب و کار در منزل، با وجود تمام مزایایی که دارد، آنچه نیست که شما به عنوان شغل آینده انتظارش را دارید اما حداقل میتواند شما به خواستههایتان نزدیک کند. به قول تئودور رزولت: با هر آنچه که داری و هر کجا که هستی، آنچه را میتوانی انجام بده...
دنبال متخصص دیجیتال مارکتینگی؟
بهترین متخصصها رو در تمام زمینهها از بین دانشجوهای نوین استخدام کن.
همراه با رزومه، اطلاعات
تماس و نمونهکار
محسن
❤درود بر شما❤
کم پیش میاد همچین متن طولانی ایی رو بخونم ولی واقعاً نحوه نگارش شما نمی گذاشت بیخیال شم و تا آخر خوندم
سپاس از وقتی که برای نوشتن این مطلب گذاشتید.
Arsham
آیا باردار نمیشوید؟آیا انگشتتان ناخن دارد؟آیا خورشید گرم است؟آیایونجه گیاه است؟آیا از چاقی رنج میبرید؟ما یه راهکار تازه داریم ؛ برید بمیرید تا از همه چیز راحت شوید.سوسک کش مشنگقلی
دقیقا تبلیغات ماهواره ای ک تو خالی و بی محتوا هستن.
این سبک تبلیغات قدیمی شد.۳خط خوندم دیدم چقدر گذایی و هَپَروتی بود دیگه نخوندم.
محوای این وبلاگ هم از همون چند خط اولش پیداست چیه.نویسنده در اصل داره تبلیغ کار خودش رو میکنه و هیچ رحمی به مخاطبش نداره.
محمد حسین قوامی
آرشام جان
لطف کن قبل از انتقاد مقاله رو کامل بخون. اینطوری حداقل میشه کمی نظرت رو جدی گرفت! انتقاد اگه با دلیل و راهکار باشه قابل تامل هست. ولی دیدگاه شما فقط مخرب هست؛ هیچ کمکی نه به من میکنه که نوشتههای بعدیم رو بهتر بکنم، و نه دردی از شما دوا میکنه.
مورد دوم هم اینکه بابت نوشتن این مقالهها زحمت زیادی کشیده میشه، شرکتها برای نوشتن و انتشارش هزینه زیادی پرداخت میکنن، اینکه بخشی از مطلب برای معرفی یا تبلیغ محصولات شرکت باشه کاملن طبیعی و درست هست.
محمد حسین قوامی
ممنونم لطف داری محسن جان. نظرت باعث دلگرمی هست. موفق باشی
مجتبی خداشاهی
واینکه استاد دانشپزو وراوی گرامی خودتون الان چحرکتی انجام دادی چکاردرمنزلو اینترنتی انجام دادی که ما سمرشو ببینیماگه اینکه اینجا۱۰صحفه خوب حرف زدی یا پیشرفتهای دیگرانو تعریف کردی و اب تاب دادی وبهش میگی کاراینترنتی و ۳۵دیقیقه وقت مارو گرفتی که اینارو بخونیم و هیچی نشه.از ایدها ی که ۵۰ سال ۴۵یال پیش در کشورهای پیشرفته اتفاق افتاده و شما میخای در ۳ماه ۶ماه همرو مثله اونا کنی که خوب راوی هستی داستانهای تخیولی خوبیه .ولی اگه کمککردن برای یه کسبوکاری که الان وجود خارحی نداردو شما پیشنهاداتی داری .که بازم نگرفتم .ینی آخرش به این نتیحه میرسه که باتمام حرفهای تکراری اخرش سراز وزارت کارو اجتماعی دراری و بیان کارشناس بفرستن خونتو ال وبل .که چرا اسمشو گزاشتی کار در منزل بدون هیچی ها .یا شماهم واسه کاروبار خودت داری تبلیق میکنی واسه همون کارشناسان .اون یچیز دیگه است…
مجتبی خداشاهی
ودر آخر جناب مهندس یه خواهشی دارم اینکه من نه میخام تخریب فکری بشه وجیز دیگه ای منم امثال بقیه حق نظر دارم یکبار کامل از اول قسمت قسمت خوب مطالعه کنید .ببینید آخرش بکجا ختم میشه حرفها وتبلیقهای که اول کرده اید و واخرش بکجا خاتمه میابد این افکاری که واسه کسبو کار درمنزل اولش گفتید اخرش میرسی به یه بنگاه ماعملات خیلی قدرر که کلی پول خوابیده وهیج تفکری وبیانیه ای واسه کارش وکارآفرینیش نداره.اخه اولش کار اینترنتی شروع میشه با هیچی ویک میز ولی اخرش سرکاردمیوفته با کارشناسو ناراحتیهای همسایه هاو ایا طرف بهش اصلان اجازه میدن گوشیشو برداره یگوشه بشینه و لایک جم کنه وازاین موضوعات جناب شما لطف کن حدعقل بنظر من این متناتو بده یکی واست بخونه وشما قسمت بقسمت خوب بهش فکر کن که شما اول راهی اول کاری چی بیانوکردید؟وارباب رجوع رو بچکاری دعوت کردی واخرش بکجا بردی بندخداهارو .این روش بنظر من بیشتر جنبه یه داستان تخیولی داره ودلسردی .افراد بینش بینش تفکر تفکر (بعدان رو دایره ریختنو تبلیق کردن )بازم ممنون سرمونو یه نیم ساعتی بخواندن گرم کردید
زهرا
برای اینکه کسب و کار خانگی خودتونو داشته باشین میتونید از سایت برتر شید رایگان شمع سازی رو یادبگیرید.
سجاد سهرابی
مقاله ی بسیار عالی و حرفه ای بود. من رو یاد مقالات هلدینگ بابک بختیاری انداخت.
احمد
سلام عالی بود
تبلیغ کارتون حقتونه اصلا کار یعنی تبلیغ
منو تحریک به کاری که میخوام راه بندازم رو خوب انجام دادین
حتما از پرتال هم استفاده میکنم
حامد رضوی
سلام احمد جان، خیلی ممنونم، خوشحالیم که برات مفید بوده و امیدواریم تجرب خوبی از کار کردن با پرتال داشته باشی.
سهراب رستمی
سلام من این راهنمایی های شما رو به عنوان یک مدیر کسب و کار تک تک تجربه کردم و تایید میکنم که درسته… بسیار زیبا و درست نوشتید!
حامد رضوی
سلام سهراب جان، خیلی ممنونیم که تجربه خودت رو با ما به اشتراک میذاری و امیدواریم در ادامه هم همراهمون بمونی.
صالحی
تصاویر فیلم خیلی جای بهتر شدن داشت…
نادر شرافتی
سلام واقعا خدا قوت میگم خیلی مقاله پر محتوا و کاملی بود خسته نباشید
پشتیبانی نگاه کوچینگ
سلام، پست بسیار مفیدی بود.
سجاد سوری
با سلام مطلب رو خوندم خیلی عالی بود نمیدونستم کسب و کار خانگی نیاز به مجوز داره و اینو یاد گرفتم با تشکر از کسانی که برای این مطلب زحمت کشیده اند
مینا شهانی
سلام سجاد عزیز
خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده
امیدواریم کسب و کار موفقی داشته باشید.
راستی، به فکر راه انداختن پیج اینستاگرام هم هستید دیگه برای کسب و کارتون؟
Reza
از وقتی که بابت تنظیم و نوشتن این مقاله کردید بسیار سپاسگذارم
ولی من هیچ اطلاعاتی از این مطلبتون دستگیرم نشد از نظر من اکثر مقاله هاتون بصورت داستان مینویسید که هیچ ترفندی به مخاطب القا نمیکنه و باعث خستگی مخاطب میشه لطفا خیلی زود به موضوع محتوا بپردازید و از حاشیه رفتن و داستان سرایی و ذکر مثالهای بیهوده که از حوصله مخاطب خارجه بپرهیزید
با تشکر
حامد رضوی
ممنونیم از فیدبکی که به ما دادی رضای عزیز، خوشحالیم همراهمون هستی.
aria
سلام خسته نباشید
برای یک کسب و کار خانگی از کجا باید سرمایه گذار و اسپانسر پیدا کنم
فاطمه مهرجو
سپاس فراوان مطالب بسیار عالی و آموزنده بود.
مینا شهانی
سلام خانم مهرجو
خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده
موفق باشید
سلیمان رحمانی
زحمت کشیدید.ممنون
مینا شهانی
سلام
خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده
ما هم از شما ممنونیم
عاطفه عطایی
سلام خسته نباشید. ببخشید من میخوام لباس فروشی بزنم و میخوام از فروش اینترنتی و فروش ماسک و کیسه ی پارچه ای با طرح های نقاشی روی پارچه شروع کنم. میخوام به خیاط سفارش بدم برام بدوزه و خودم روی اونا نقاشی انجام بدم و بفروشم. و در آینده رشدش بدم و لباس هم تولید کنم و بفروشم. لازمه از همین ابتدا به عنوان کسب و کار خانگی ثبتش کنم؟
مینا شهانی
سلام خانم عطایی عزیز
طبق توضیحاتی که در سایت وزارت کار اومده، بله بهتره که ثبت کنید.
https://mkh.mcls.gov.ir/fa/porsesh-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%B4-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE
لینکش هم براتون گذاشتم که مطالعه کنید.
محسن محمدی
با سلام و عرض خسته نباشید.
مطلب خوبی رو که نوشته بودین خوندم خیلی آموزنده بود. واقعا استفاده کردم.
نکته ای که فک کنم بیشتر مخاطبین میخوان در موردش بدونن اون مهارتهایی که برای تبدیل شدن به یک کارأفرین لازم دارند هست.
اخیرا کتابی رو خوندم با عنوان کارآفرینان چگونه می اندیشند. اثر آقای دکتر علی ثنائی. توی این کتاب ویژگیهای کارآفرینان رو توضیح داده. کتاب خوبی هست پیشنهاد میکنم دوستان مطالعه کنند.
حامد رضوی
سلام محسن جان، خیلی ممنونیم از لطف شما و پیشنهاد ارزندهای که دادید، حتما استفاده میکنیم.
علی کریمی
عالی بود. ممنون از نویسنده خوب این مقاله. حس کردم دارم یکی از کتابایی رو میخونم که برای خریدش 30 تا 50 تومن خرج کردم.
مینا شهانی
سلام آقای کریمی
خیلی خوشحالیم که مقاله انقدر براتون مفید بوده
موفق باشید
اهورا
با اینکه عادت ندارم در مورد مطلبی که خوندم کامنت بزارم ولی حیفم اومد از زحمات نویسنده این مقاله تشکر نکنم کاملا مشخص بود زحمات زیادی برای نوشتن چنین مطالبی کشیده شده لازم دونستم تشکر خودم رو بیان کنم تا بلکه تونسته باشم از بار کامنتهای منفی که بعضی از افراد گذاشتند کم کنم . بنده به شخصه از این مطالب استفاده کردم و حتی چند صفحه نت برداری کردم اطلاعات مفیدی بودن کلی حالمو دگرگون کرد .
محمد حسین قوامی
ممنونیم ازت اهورا جان 🙂 خوشحالیم که براتون مفید بوده
معین
دستتون درد نکنه
البته داخلش تبلیغ منابع وابسته به خودتون رو کرده بودید!
مثلا پرتال رو رفتم دیدم و دیدم برای شرکت خودتونه از طریق ای نماد فهمیدم برای یه شرکت هستید
خب این جور تبلیغ کردن درست نیست به نظرم اگرچه آزادید در محتوایی که داخل سایت میذارید ولی خب من عملا توصیه های خرید یا معرفی کتاب و سایت رو نادیده گرفتم ازتون و فقط محتواشو سعی کردم درگیر بشم
بازم ممنونم
حسین بابائی
سلام معین
به نظرت چطور باید تبلیغ کنیم و محصولات یا خدمات خودمون رو به کاربرها معرفی کنیم؟ پیشنهادت چیه؟
اکبر فرح بخش
سلام
واقعا مقاله خوبی بود
به آدم برای حرکت کردن رو به جلو انرژی میده.
از نویسنده ممنونم بابت این مقاله
کلا سایت خوبی دارید.
اصغر اکبری
مفید بود مرسی
علیرضا
عالی عالی
علی زارعی
سلام
سپاس از مقاله خوبتان
بنده مقاله رو تا آخر خوندم و باهاش کلی ارتباط برقرار کردم وهمینطور چند نکته خوب هم ازش یاد گرفتم.
یه توضیح مختصر از خودم میدم و خوشحال میشم بتونید با توجه به توانایی هام کمکم کنید چون واقعاً به کمک و راهنمایی یک نفر متخصص و کار بلد
نیاز دارم و شرایطم جوری هست که باید حتماً یه کسب و کار اینترنی هر چند کوچک رو یاد بگیرم و راه اندازی کنم.
بنده لیسانس مترجمی زبان خوندم و یک سالی میشه به عنوان فریلنسر توی زمینه ترجمه و بعضی کارای دیگه مثل مقاله نویسی و موارد مشابه فعالیت دارم.
همینطور در کنار کارم تقریبا یک سالی هم میشه که به طور خود آموز دارم اسپانیای یاد میگیرم و تا حدی خوبی تا الان پیشرفت داشتم.
برای اینکه بتونم کسب و کار اینترنی خودم رو راه اندازی کنم تقریباً یک هفته هم میشه که دارم آموزش های مختلف راه اندازی ساخت وب سایت رو
با ورد پرس یاد میگرم ولی نمیدونم آیا وردپرس جواب کارم رو میده یا خیر.
بنده قصد دارم توی یکی از گرایشات زبان ادامه تحصیل بدم ولی در کنار درس و کار شدیداً احتیاج دارم کسب و کار اینترنتی خودم رو راه اندازی کنم،
چون واقعاً درآمدم به قدری نیست که بتونم باهاش زندگیم رو ادامه بدم.
دوست دارم یک کسب و کار اینترنتی برای خودم راه اندازی کنم ولی دقیقاٌ نمیدونم در چه زمینه ای وب سایتم رو راه اندازی کنم ، آیا بهتره در زمینه
فریلنسری وب سایت و کارم رو راه اندازی کنم ، در زمینه آموزش زبان و مسائل مرتبط با اون فعالیت کنم یا چی.. یه کم سرگردان هستم ولی،
به این نتیجه رسیدم که باید در زمینه ای فعالیت کنم که افراد بهش نیاز داشته باشند تا هم من بتونم به رشد مالی و علمی برسم و هم اینکه
نیاز های مخاطب های هدف کاری که درآینده پیش میگیرم رو رفع کنم.
خوشحال میشم بنده رو راهنمایی کنید.
با سپاس فراوان 🙂
حسین بابائی
سلام آقای زارعی
دغدغه شما با خیلی از جوانهای دیگه در کشورمون مشترک هستند. خیلیها دوست دارند کسب و کار اینترنتی خودشون راهاندازی کنند.
کمکی که ما میتونیم به شما کنیم پیشنهاد کتاب «ساختن کسبوکار اینترنتی ۱۰۰% موفق» هست. در این کتاب توضیح دادیم چه ایدههایی موفق میشن و چطور باید قدم به قدم کسب و کار خودتون راه اندازی کنید.
اطلاعات بیشتر درباره کتاب اینجا بخونید: https://www.novin.com/academy/start-your-online-business/
فرشته
سلام مقاله تون خوب بود اینکه نقل قول کردید رو خیلی دوست داشتم و از همه باحال تر اون معرفی تست مامان بود که ازش خبر نداشتم. واقعا یه چیزی از مقاله تون یاد گرفتم . فقط یه سوال داشتم. اینکه برای نوشتن از چه منابعی کمک گرفتید؟ و در کل برای نوشتن چگونه این قدر راحت تیگه ها رو مثل پازل کنار هم می ذارید؟
باتشکر
محمد حسین قوامی
سلام فرشته خانم
اول از همه ممنون بابت این همه حس خوبی که بهمون منتقل کردین 🙂
مقاله منبع خاصی نداره، از روی تجربه و مطالعه شخصی نوشته شده.
برای اینکه بتونین خوانش نوشتتون رو بالاتر ببرید نیازه 1. ساختار صحیحی بدست بیارین 2. با موضوعات کناری هم آشنایی داشته باشین
Mohammad.mt
ممنون بابت مطلب بسیار مفید شما
چند نکته :
۱: به هر حال تولید محتوا هم هدفی داره و طبیعیه که به نوعی تبلیغ هم در اون باشه ، ولی مطلب شما پر مغز بود و لذت بردم (پس نوش جان )
۲: بیشتر مطالب نقل قول از افراد و کتابهای خارجی است شاید در یک کشور با اقتصاد درست کارساز باشه ولی در کشور ما بیشتر اوقات حتی با رعایت تمام اصول یک استارتاپ محتوم به شکست میشه ، مخصوصا در سالهای اخیر ( اکثر استارتاپهای موفق مربوط به سالهای قبله )
۳: خود من دو استارتاپ رو شروع کردم و تمام اصول رو هم رعایت کردم ولی در زمان بازاریابی و تبلیغات هزینه ها آنچنان زیاد شده بود که عملا مجبور به کنار گذاشتن شدیم ، فکر نکنید ۶ ماه فاصله تا شروع کار بود نه ، فقط ۱ ماه !!! ( اقتصاد بیمار ما )
۴: اصولا نظر نمیزارم ولی به احترام مطلب خوبتون نظرمو قرار دادم . موفق باشید
سمیرا سرباز
سلام آقای محمد
خیلی ممنونیم که وقت گذاشتید و نظرتون رو بهمون گفتید
امیدواریم که شرایط اقتصادی تو کشور بهبود پیدا کنه و دیگه شاهد بسته شدن هیچ کسبوکاری، چه آنلاین و چه آفلاین نباشیم.
parian.gh
سلام من که کلا دنبال یه کسب و کارم و اینکه بیزینس تو نت و یاد بگیرم ..من آخرش سه تا وب ساختم الان برای مدیریت ای وب سایت ها باید هزینه پرداخت کنم
میشه بی زحمت جواب کامنتمو بدین
سمیرا سرباز
سلام دوست عزیز
شما میتونید با مطالعه کتاب راهنمای مطمئن راهاندازی کسب و کار اینترنتی، با روال این کار به طور کامل آشنا بشید.
https://www.novin.com/academy/start-your-online-business/
علی کورشی
نوین عزیز سلام خسته نباشی
مدتی است که با تو آشنا شدهام و در این مدت آنچنان بر روی من تاثیر گذاشتی که تو را بهترین و صادقترین دوست خودم مینامم.
از شرایط زندگی من تو نمیدانی ولی همین بس که گرههایی از زندگی من گشودی که زمان زیادی را برای باز کردن این گرههای کور وقت صرف کردم.
سپاس گذارم و امیدوارم همیشه سرپا و با صلابت باشی …
آیدین
مرسی از مقاله تون .. خیلی خوب بود به مطالبه خیلی خوبی اشاره کردید اما من همیشه سردرگم بودم از اینکه چیکار کنم چطوری یکی از مشکلات مردم رو تو جامعه پیدا کنم بتونم بوسیله ی اون یه کسب و کاری راه بندازمو اینا…یا نمیدونم چطور از علایقمو استعدادهام کاری بسازمو شروعش کنم….مثلا من خیلی دوسدارم یه زمینی داشته باشمو در زمینه کاشت گیاهانه دارویی حرکتی بزنم اما حتی 100 متر زمینم ندارم ک از صفر صفر شروع کنم یا مثلا خیلی دوسدارم یه کبابی داشته باشم اما حتی یک تومنم ندارم واسه استارت
سید محمد
ممنون از شما
M.m
بسیار عالی بود ممنون
صفیه منتظری
سلام.
ممنون از نظرتون. خوشحالیم که براتون مفید بوده.
mehdi
نسبت به تایمی که گذاشتم پشیمونم .
مجتبی خداشاهی
سلام.بحث ودیدگاهاتون خوب بود ولی یچیزست که یا من نگرفتم یا شما حرفهاتون خیلی تکراری بود واینکه شما اولش خیلی ثبرواعتمادبنفس گفتید کاردرمنزلو فلان اخرش از وزارت کارو اجتماعی سردراوردید.ومصللن قراربود با هزارتومن شروع بشه اخرش سراز ملیون دراورد اصلان هیچ ربطی به کاردرمنزل نداشت ایدهاتون .واینکه همش از اینواون گفتید خارجیها همشونم از ۵۰سال قبل شروع کردن اللن توقرن ۲۲این اوضاع ویک نفرایرانی که الان بجای رسیده رو بگو فقط خوب حرف زدن وتوصیح دادن..همه هیچو پوچ.اینهمه تبلیق کردی داداش همه حرفات فقط بدرد یه سرمایه دار میخوره.که نمیدونه با پولش چیکار بکونه
علی محبوبی
خیلی غلط املایی داری
بهتره اول روی نگارش کار کنی بعد بیای کسب راه بندازی.
موضوعی که از همه مهمتره فن بیان مناسبه که باید خیلی تلاش کنی تا به دستش بیاری
مطالبی رو که گفتن هم کاربردی بود هم حرفه ای البته به درد شما نمیخوره
طاها
مقالهی فوقالعادهای بود
خداقوت و تشکر
ایکاش میشد در مورد بخش ۷ (قوانین کسب و کار خانگی را بدانید) بیشتر صحبت میکردید
چون ترس اغلب کسانی که میخوان کسب و کار خانگی داشته باشند از مسائلی از قبیل ثبت کارشون، مالیات، مجوزها و … هست
علی احمدی
واقعا باید تلاش کرد
نباید از شکست ترسید ، واقعا شعار نیست ، برای موفقیت باید هدف داشت
مثل همیشه عالی بود، من هم استارت آپی قراره تابستون راه اندازی کنم در زمینه ی بازاریابی.
علی
عالی
بهنام
بسیار عالی بود
شيما
سلام مرسي مطالب سايت خيلي كمكم كرد
زهرا.ط
با سلام و تشکر فراوان بابت مطالبتون موضوع خوبی بود
خود من 5سالی هست که در رشته کشاورزی مقطع کارشناسی ارشد فار غ التحصیل شده و بیکار هستم و چند روزی هست که به دنبال کارآفرینی هستم مثلا پرورش قارچ یا گلهای زینتی اگر اطلاعاتی در این مورد دارید که بتونه کمکی بهم کنه ممنون میشم در اختیارم بگذارید با تشکر
بابک خدادوست
اگر اطلاعات کسب و کارهای تازه به دردتون میخوره حتما سری به سری مقاله های استارت آپ ما بزنین. توی وبلاگ هستش و در 5 سری نوشته شده 🙂
موفق باشین
علیرضا اسکندری
سلام دوست عزیز
اطلاعات شما در خصوص بقچه اشتباه است. مشکلی که در وبلاگ بقچه توضیح داده شد اشاره ای به بازار نداشت.
توجه به اینکه پیک ۳۵۰۰ تومانی بقچه ارزان ترین و در عین حال سریع ترین پیک برای تحویل یکی از سخت ترین کالاهاست. حال نمیتوان نظر یک شخص را به کل ۱۰۰،۰۰۰ نفری که در تهران مشتری بقچه بوده اند تعمیم داد. همچنین نظر شخصی شما نیز در خصوص اینکه آیا مردم این هزینه را میکنند یا خیر باید حتما با اساس تحلیل بازار گفته شود.
بقچه مشتری خودش را داشت و تعداد افرادی که حاضر بودند در هفته بیشتر از ۳ یا ۴ بار این هزینه را پرداخت کنند، کم نبوده. 🙂
محمد حسین قوامی
سلام جناب اسکندری
من متن وبلاگ و دلایل شما رو مطالعه کرده بودم.
بعد با توجه به برداشتم و شناخت قبلیای که از استارتاپ شما داشتم، به عنوان یک شخصی که خارج از گود به قضیه نگاه میکنه، تحلیلم رو بیان کردم.
این تحلیل ممکنه عین هر نظر دیگهای درست، غلط، یا چیزی در این بین باشه.
حالا جدا از بحث percase، صحبت اصلی در خصوص راه اندازی کسب و کار، بررسی بازار و خواستههای مشتری هست که مدیران استارتاپها حتمن باید بهش توجه داشته باشن.
من و سایر دوستانی که این نوشته رو مطالعه میکنند قطعن خوشحال خواهیم شد تجربه و اطلاعات شما رو به عنوان یک بنیانگذار بدونیم.